در سال های اخير تعطيلی مدارس و ادارات به دليل آلودگی شديد هوا بيشتر رايج شده. به خصوص در تهران. غالبا مشكل وقتی حاد است كه به خاطر وارونگی جوی، آلودگی ناشی از وسائل نقلیه راكد می ماند. با همه ی پيشرفت های علمی سازمان هوا شناسی؛ آيا ممكن نيست روزی كه وارونگی پیش می اید پیش بینی شود و به جای تعطيلی پس از وخيم شدن اوضاع، همان روز وارونگی را تعطيل كنند؟
یا اینكه پیش دستی در تعطیل كردن اصولن فايده ای ندارد؟
بعضی مطالعات در وب اطلاعات خوبی در زمینه پیش‌بینی وارونگی هوا میدن. برای اینکه بشه وارونگی هوا رو پیش‌بینی کرد، لازمه بدونیم چرا اصلا پیش میاد:
این سه عامل باعث میشه هوای نزدیک سطح زمین، برعکس مواقع عادی، سردتر از هوای لایه‌های بالایی باشه؛ و به اصطلاح وارونگی هوا پیش میاد. در چنین موقعیت‌هایی همرفت هوا عملا متوقف میشه و آلودگی در سطح زمین میمونه. منبع: صفحه فارسی وارونگی هوا در ویکی‌پدیا.
هر سه عامل بالا قابل پیش‌بینی هستن! برای همین میشه حدس زد ایده‌تون به راحتی قابل اجراس. و اگه راجع به inversion forecast جستجو کنیم به این تحقیق از دانشگاه یوتا میرسیم که ادعا میکنن وارونگی رو برای یک-دو ماه آینده میتونن پیش‌بینی کنن و البته محصولی برای پیش‌بینی وارونگی هوا که از این تحقیق در این دانشگاه ساخته شده:
نکته‌ی ظریفی رو مطرح کردین. پیش‌دستی در تعطیل کردن در اثر وارونگی هوا اتفاقا نتایج خوبی با خودش داره: از جمله اینکه افراد میتونن زمان‌ها و کارهاشون رو مدیریت شده تر پیش ببرن و به پروژه‌ها آسیب کمتری وارد میشه.
ولی نتیجه‌ی مضرش این خواهد بود که ممکنه جمع رفتاری در پیش بگیره که باعث آلودگی بیشتر هوا در روزهای آینده‌ش بشه: فرض کنین مردم تهران از اول هفته میدونن چهارشنبه به خاطر وارونگی هوا تعطیله، به نظرتون چه اتفاقی میفته؟ اکثرا سوار ماشین میشن و میرن چالوس (و ماشین‌سواری و ترافیک به جای کم شدن، زیاد میشه)!
علاوه بر نقدی که @lolmol مطرح کرد، یک نقد دیگر هم وارد است. چند روز در سال را می‌خواهیم برای وارونگی دما تعطیل کنیم؟ وارونگی دما تقریبا در تمام روزهای زمستان اتفاق می‌افتد. آیا باید همه این روزها را تعطیل کنیم؟
ولی همین باعث نمیشه هوای آلودگی در تهران کنترل بشه؟ مثل اتفاقی هر سال که بعد از نوروز میفته: مردم میرن بیرون از تهران، هوای تهران صاف میشه.
این نکته ی خوبیه ولی میشه تعداد روزها رو محدود کرد به شرایط خیلی حاد. مثلن اگه قراره این زمستون هشت روز رو تعطیل کنیم، بزاریم قبل از بدترین هشت روز وارونگی هوا که قراره آسمون زرد رنگ یا خاکستری رنگ بشه.
درسته، ولی نوروز دو هفته س و تعطیلات وارونگی یک-دو روز. و در این یک-دو روز اگه مردم خونه شون بمونن، خب ضرر کمتری به هوا میزنن تا اینکه برن سفر.
البته به نظرم حتی چنین چیزی هم میتونه به یه فرصت تبدیل شه: مثلا برا تعطیلات دو روزه اکثرا میرن چالوس، اگه بسترهای کارپولینگ (به اشتراک گذاری خودرو، مثل کاروانرو) راه بیفتن، میتونن پوشش بدن و هم یه تعطیلات خوب از آب دربیاد و هم استفاده از خودرو کمتر از حالت عادی بشه و هم هزینه‌های رفت و برگشت افراد کمتر از هر کی ماشین خودش.
مساله مقداری تخصصی و مقدار زیادی هم فرهنگی است: وجود بیش از حد اتومبیل های شخصی و تک سرنشین، وجود موتور سیکلت ها ی بنزینی، شبکه حمل وپخش ناکارآمد کالاهای روزمره در سطح شهر و بسیاری مسایلی از این دست.
ابتدا باید در این زمینه فرهنگ ایجاد بشه تا مردم و مسئولین هماهنگ عمل کنند.
