اکثر سازمان‌هایی که به دنبال نوآوری در فرایندهای خودشان هستند، فقط موقع جستجوی ایده‌های عمومی سراغ خرد جمعی و یا جمع‌سپاری می روند. نمونه‌ی آشنای این اتفاق در ایران، فراخوان پاییز سال ۱۳۹۴ دیجی کالا ست که در پروژه‌ی «نگاهی به فردا» از جمع‌سپاری و خرد جوان‌ها برای طرح توسعه‌ی کسب و کار خود بهره برد.
این اتفاق خوبی است که نشان از باز شدن درب سازمان‌ها و شرکت‌ها به روی جمع خارج از سازمان و تغییر فرهنگ سازمان‌ها می‌دهد؛ ولی بهترین استفاده از خرد جمعی نیست.
راستی جمع‌سپاری یا خرد جمعی چیست؟
در ابتدا بهتر است مشخص کنیم که جمع‌سپاری چه چیزی نیست.
جمع‌سپاری چه چیزی نیست؟
برخی کسب و کارها، اشتباها جمع‌سپاری را ابزاری برای دسترسی به بازخورد از عموم مردم تلقی می‌کنند. در حالی که:
-
در جمع‌سپاری، یک مسئله‌ی واقعی و یا رسیدن به راه‌حل را برون‌سپاری می‌کنند و نه تنها گرفتن فیدبک راجع به محصول یا خدمت.
-
جمع‌سپاری یک مسئله، دعوت از یک گروه مشتاق به آن مسئله است و معمولاً شامل افراد متخصص و یا علاقه‌مند به حوزه‌ی مربوط به مسئله می‌شود.
واژه «جمع‌سپاری» اولین بار از طرف سردبیران مجله وایرد[1]، مارک رابینسون[2] و جف هاو[3]، استفاده شد. جف هاو در ماه ژوئن سال ۲۰۰۶ برای اولین بار درباره جمع‌سپاری در مجله وایرد مطلبی نوشت. او در وبسایتش، دو تعریف از جمع‌سپاری ارائه داده:
- نسخه وایت‌پیپر[4]: جمع‌سپاری یعنی سپردن وظیفه‌ی یک کارمند به جمعی از مردم در قالب یک فراخوان آزاد.
- نسخه ساوندبایت[5]: جمع‌سپاری یعنی کاربرد اصول متن‌باز در حوزه‌های خارج از نرم‌افزار.
مقاله هاو، «ظهور جمع‌سپاری»، تصویری کلی از چگونگی تغییر مسیر نوآوری از طریق جمع‌سپاری و انديشه‌پردازى و همین طور روش بهره‌برداری موفق از محتوای تولید شده توسط جمع ارائه می‌دهد. همچنین کاربردهای بسیار متفاوت جمع‌سپاری و انواع جمع‌هایی که مناسب اهداف نوآوری باز در سازمان‌ها هستند، را آشکار می‌سازد. تعمیم جمع‌سپاری ایده‌ها به واحد توسعه و تحقیق سنتی، در دهه‌ی اخیر باعث تحول در تمام صنایع شد.
مقاله‌ی مرتبط: چه صنایعی بیش از بقیه از نوآوری باز یا جمع‌سپاری سود می‌برند؟
پس جمع‌سپاری چیست؟
حال می‌توانیم به «جمع‌سپاری چیست؟» بپردازیم: جمع‌سپاری در واقع برون‌سپاری یک پروژه یا یک مسئله به جمعی از داوطلبان علاقه‌مند یا متخصص در حوزه کاری پروژه است. جمع‌سپاری یک فرایند تعاملی است که جمع مناسب برای آن را می‌توان بسته به نیاز به تخصص و مهارت خاصی محدود کرد.
«گروه نامشخص و یا به طور کلی گروه بزرگی از مردم»، صرفا یک گروه تصادفی از افراد نیست. نمونه فوق‌العاده و قابل درکی از این گروه‌‍‌ها، که اتفاقا در مقاله‌ی هاو هم به آن اشاره شده، نمونه‌ی شبکه‌ی نوآوری و یا «افراد علاقه‌مند به حل‌مسئله» با حوزه‌های تخصصی مختلف است. این افراد برای آن دسته از چالش‌هایی از سازمان‌ها وقت می‌گذارند که حل یا بهبود آن در محیط سنتیِ توسعه و تحقیق، مدت زمان بیشتری طول می‌کشد. برای مشارکت این افراد و همکاری ایشان با سازمانی که مسئله را برون‌سپاری کرده، پاداش‌هایی از سمت سازمان در نظر گرفته می‌شود.
هدف از جمع‌سپاری، بهره‌برداری از هوش، تجربیات و خرد جمعی است. جیمز سورویچکی[6]، مولف کتاب «خرد جمعی»، چنین مطرح می‌کند که ایده‌ها و تصمیمات جمعی یک گروه از ایده‌ها و تصمیم‌های یک فرد قوی‌تر است.
مقاله بعدی: سازمان شما برای چه اهدافی و در چه جمعی می‌تواند از نوآوری باز استفاده کند؟
استفاده از واژه جمع‌سپاری در اواسط دهه‌ی ۲۰۰۰ رسمیت یافت، و از آن موقع موارد کاربرد این واژه به ماورای انديشه‌پردازى گسترش یافته است: از تامین مالی جمعی، مشابه دونیت، گرفته تا نیروی کار جمعی و از آنجا به دانش جمعی، خلاقیت جمعی و نوآوری جمعی. تمامی این مواردِ کاربرد قدرت و تواناییِ نامحدود جمع را نمایش می‌دهند.
در پادپُرس، برای افزایش قدرت جمع می‌توان از جمع‌سپاری فراتر رفت و به هم‌آفرینی مشغول شد؛ یعنی خلق ارزش جمعی برای یک مسئله به جای جمع‌آوری راهکار تک تک افراد در یک جمع.
فکر می‌کنید سازمانتان چگونه می‌تواند از جمع‌سپاری و هم‌آفرینی با کمک مخاطبان خود و افراد علاقه‌مند به حل مسئله؛ به عنوان یک مزیت رقابتی بهره ببرد؟
منبع: وبلاگ سایت کاردیکس
