سوالم کمی ممکنه بی فرهنگی به نظر بیاد، ولی از شواهدی ناشی میشه که وجود داره.
وقتی هنوز اون قدر آب هست که میشه فواره داشت تو پارک ها، یا چمن ها رو به صورت غرقابی آبیاری میکنن، ممکنه یه موقع یهو آب های زمین یا حتی ایران تموم شه؟! به نظرتون تموم شدن منابع آب زمین یه اتفاق لحظه ای هست که قبلش اصلا خبر نمیده یا یه اتفاق تدریجی؟
ضمن اینکه خب هر سال باران میاد و آب باران جایگزین منابع مصرف شده میشه. چه نگرانی هست؟
چه اهمیتی داره واقعا صرفه جویی افراد و چرا گاهی دوست داریم ذهنمون رو با درشت نمایی بعضی مسئله ها مشغول کنیم؟
سوال شما از روی ناآگاهی است. هستند افرادی که فکر میکنند ایران ظرفیت جمعیت ۱۵۰ میلیونی را دارد.
این جمله کاملا نادرست است. بخش زیادی از آب مصرفی ما، بخش کشاورزی و صنعت از آبهای زیر زمینی (تجدید ناپذیر، تجدید ناپذیر، تجدید ناپذیر و تجدید ناپذیر) تامین میشود.
در این جمله مقدار زیادی بی دقتی وجود دارد. همه میدانند که کره زمین یک محیط بسته است. بنابراین آب هیچ وقت تمام نمیشود. بحث بر سر آب قابل استفاده برای شرب و کشاورزی است نه تمام شدن آب در کره زمین.
نتیجه این دیدگاه خشک شدن کامل دریاچه ارومیه همانند هامون و بختگان و … است. به نظر شما خشک شدن کامل زاینده رود درشت نمایی است؟
جالبه که بدونیم: طبق گفته کارشناسان: تا سال 1360 شمسی استفاده ما از منابع آبی تراز بوده با مقدار بارش سالانه ای که در کشور داشتیم.اما به دلیل استفاده حریصانه از منابع و نداشتن دید بلندمدت امروز اینطور نیست و میزان مصرف، بالاتر از بارش و تولید منابع آبی هست.
با تصویب قانونی در سال 1361، دسترسی همگان به منابع آبی آزاد شد و به یکباره حجم بزرگی از ذخایر آبهای زیرزمینی استخراج و مصرف شد. در این باب، اصل ساده ای وجود دارد؛ چنانچه در یک مخزن، میزان خروجی بیش از ورودی باشد، دیر یا زود ذخایر آن به اتمام میرسد.
سرانه مصرف آب هم در ایران بالا هست به نسبت. مثلا توی انگلستان که خیلی هم بارون میاد و مشکل آب هم ندارن سرانه مصرف آبشون 150 لیتر نفر در روز هست و مال ما توی بعضی منابع همین عدد و توی برخی 180 ذکر شده.
در هر دو صورت اینکه مصرف آب کشور ما با کشوری با اون میزان بارندگی برابر باشه منطقی نیست و ما باید حساس تر از اونا آب رو مصرف کنیم چون این ما هستیم که با بحران مواجه هستیم نه اونا.
ولی همون طور که بقیه هم گفتن و خود کشور هم متوجه هست، 90% مصرف آب ما کشاورزی و صنایع هست. حتی یادمه یک بار چند سال پیش وزیر کشاورزی گفت ما میوه از برزیل با اون فاصله میاریم هم ارزونتره هم کیفیتش بالاتره.
ینی کشاورزی توی یه کشور خشک عملا اشتباه هست. (که البته کلی اذیتش کردن که چرا این حرف زو زدی و فلان که کار نداریم حالا) ولی این مسیری هست که گذشتگان رفتن! ینی فکر کن مسیری که در آینده دیدن این بوده که ما باید به این نقطه برسیم که کشاورزی مثلا فلان درصد رشد کنه، و الان به اونجا رسیدیم و میبینیم آب نیست. ینی راه رو اشتباه بنا گذاشتن از روز اول و بودن فکر بوده و حالا خارج شدن از این مسیر اشتباه خودش خیلی خیلی کار سختی هست چون میلیون ها نفر دارن از راه کشاورزی و صنایع و شغل های مربوط به اون نون میخورن و تو نمیتونی یکهو همه رو بیکار کنی. پس احتیاج به زمان داره که کم کم کشاورزی حذف بشه و صنایع دیگه ای جایگزین این همه آدمی بشن که میخوان کار کنن. اینکه آیا ما زمان کافی داریم یا قبل از اینکه بتونیم دست از کشاورزی برداریم و به سمت کار دیگه ای بریم دچار کمبود شدید آب میشیم و میوفتیم به جون هم (مثل دعواهایی که چند بار دیدیم در خوزستان و اصفهان بر سر انتقال آب به وجود اومده) خودش نیاز به یه کار تحقیقاتی داره که نمیدونم انجام شده یا نه.
حرف شما برا من هم صدق میکنه، صرفا کمی دیرتر بروزش دادم. چرا متوجه این کم آبی نمیشم؟
دلم دیتا میخواد، و درباره ایران تا الان دیتای موثقی پیدا نکردم. عکس های هوایی رو دیدم، ولی خیلی دورن برام!
فکر میکنم چرخه های قحطی و خشکسالی در طول زمان تکرار شدن. یه جوری یکی از راهکارهای زمین هست برا حفظ خودش به عنوان یه اکوسیستم. تو داستانا زیاد راجع به جشن بارون و یا انواع و اقسام مناجات و آیین مذهبی که مردمان قدیمی برای بارش بارون داشتن (مثل قربانی های انسانی!) شنیدیم. هر چند اکثرشون داستان هستن، ولی این داستان ها از چیزی الهام گرفتن و اون میتونه واقعیت باشه.
در این باره یه جستجویی کردم، و ظاهرا دوران خشکسالی ۲۰۰ ساله هم داشتیم! خلاصه که فکر کنم بالاخره خشکسالی میاد، و تعداد زیادی از افراد هم تحت تاثیرش قرار میگیرن (یا از بین میرن و یا از اینجا میرن).
درشتنمایی هم که گفتید، بیشتر تاثیر شبکه های اجتماعی، و تبدیل شدن هر فرد به یک رسانه و در ضمن دسترسی به اطلاعات و اخبار در کمترین زمان ممکن هست. یعنی درشتنمایی نیست، صرفا افزایش دسترسی هست.
چراکه آب مایع حیات است بدون آب زندگی نیست و هیچ حیوانی بدون آب زندگی کرده نمیتواند و طبیعت و نباتات بدون آب رشد نمیکنند و زمین خشک بدون طبیعت زیبا و بدون حیوانات خشک زاری بیش نیست که به هیچ دردی نمیخورد، اگر ما آگاه شویم که چگونه ازین مایع حیات نگهداری کنیم زیاده از حد مصرف نکنیم و آب را به هدر ندهیم کاری بس سترگ انسانی انجام داده ایم و بشر آینده و طبیعت زیبا و سایر حیوانات را ازقحطی آب نجات داده ایم.