کولرهای آبی مصرف زیادی ندارن، چون فقط دو تا موتور دارن که یکیش خیلی کوچیکه و یکیش متوسطه.
کولر گازی مصرفشون خیلی زیاده. ما یکی از کولر گازیامون بیشینه توان مصرفیش تقریبا 2 هزار وات و یکیش تقریبا 1300 واته.
آب بیشتر مصرف بشه یا گرما تولید بشه، بسته به جای کمپرسور کولر داره. یکی از کمپرسورامون تو بالکن و کنار پنجره است که تابستونا و وسطای ظهر بالکن رو خیلی گرم میکنه. یکیش که پشت بامه، اصن مهم نیست. بسته به جاش داره. تو هزینه ها هم مصرف آب خیلی خیلی ارزونتره.
میشه هر دو رو کنار گذاشت، اما بازده خیلی پایین میاد.
از پنلهای خورشیدی زمانی میشه استفاده کرد که بهای انرژی تو ایران افزایش پیدا کنه. اونموقه استفاده از پنل توجیه اقتصادی پیدا میکنه.
پنلی نداریم که گرمی خورشید رو به سرما تبدیل کنه، اما با اتصال پنل خورشیدی به TEC میشه گرما رو جذب کرد ولی بازده خیلی خیلی کمی داره.
جالب بود که اماراتی ها از بادگیر در سازه هاشون استفاده کردن، ولی طبق گفته ی خبر ظاهرا بادگیرها فقط برا زیبایی ظاهری بودن و کارکرد خنک کننده ی ساختمون ندارن، که کمی صحبت رو عجیب میکنه. شما خودتون خونه های النخل رو دیدین یا از کسی شنیدین که این بادگیرها بتونن ساختمون رو خنک نگه دارن؟
علاوه بر هزینه بیشتر و مصرف انرژی بیشتر یه کولر ابی واقعا محیط اطراف رو خنک میکنه و در ازای ابی که مصرف میکنه بخار اب وارد محیط میکنه.
ولی کولر گازی فقط داخل خونه رو خنک میکنه و بیرون رو گرم میکنه.
به جز انتقال حرارت به بیرون خود کمپرسور هم گرمای زیادی تولید میکنه
یه چیز جالب تر
به نظرم اگه در جاهایی مثل اداره جات و یا اپارتمان ها از ترکیبی از دو کولر استفاده بشه از مزیت هر دو میشه استفاده کرد.
به این صورت که از یک دالان برای محل قرار گیری قسمتی که کمپرسور قرار داره ( من بش میگم رادیاتور داغ ) درست بشه که خود اون دالان توسط کولر ابی خنک بشه.
در این حالت زمان خیلی کمتری کمپرسور روشن میمونه که بخواد دمای داخل رو خنک کنه.
و دیگه مشکل تهویه مطبوع و الودگی و رطوبت هم حل میشه.
بله یکسری از بادگیرها به کمک تماس جریان هوا و جریان آب خنک کار می کنند که نمونه اش رو در تصویر زیر می بینید. اما بعضی از اونها هم از جریان آب استفاده نمی کنند و از طریق گرادیان دمایی بین بیرون و داخل خونه جریان باد ایجاد میشه و به خنک کردن کمک میکنه.
یکی از دلایلی که به صورت تجربی می دونم اینه که در مورد گنبدها وقتی خورشید به یک سمت اونها می تابه سمت دیگر در سایه هست و بنابراین خنک میمونه.
اما این اطلاعات رو از اینجا یافتم.
بدنه گنبد به دلیل برجستگی در معرض نسیم قرار می گیرد بنابراین نسبت به سقف مسطح کمتر گرمای تابشی در آن اثر دارد.
روزنه بالای گنبد عمل هواکشی و نوررسانی رو در بعضی از گنبدهای تک پوسته ای انجام میده و گرمای انتقال یافته از طریق سقف به سرعت در شب از روزنه خارج میشه.
ایا تو سازمان بهره وری انرژی ، اطلس بهره وری انرژی وجود نداره ؟ اگه یه همچنین اطلسی وجود داشت میتونست به ما بگه که با توجه به نوع اقلیم هر منطقه و تغییرات اب و هوایی ما به چه نوع وسیله سرمایشی گرمایشی نیاز داریم و مثلا استاندارهای منطقه ای تعریف میشد که برای منطقه یزد کولرها باید بتونن با این میزان اب ورودی دما رو تا این حد تغییر بدن و برای خونه های صد متری کولرهای چند هزار خوبه؟
برای اینکه توضیحاتم رو بهتر توضیح بدم یه مثال خوب نرم افزار انرژی پلاس هست که وظیفه اش طراحی سیستم های تاسیساتی خونه ها به منظر بالا بردن بهره وری انرژیه. این نرمافزار یه سری ازادی ها داره که به شرکتها اجازه میده که محصولات خودشون رو با توجه به رانمدام حجم و سایر موارد برای این نرمافزار تعریف کنند و شما قبل از ساخت خونه میتونید سیستم سرمایشی خونه رو کاملا تنظیم کنید فکر میکنم بااستفاده از این نرم افزار و انتخاب کولر ابی مناسب و البته قرار دادن جای مناسب برای دریچه ( به صورتیکه فضایی که چگالی مردم تو اونجاها تو بیشتر زمانها تو خونه بیشتره رو در بر بگیره. ) و البته استفاده از پنجره های که به ما این امکان رو بده که نور خورشید کمتری در طول تابستون تو خونه داشته باشیم. میتونیم باهمین ابزار الان و یا شاید بهینه شده های که افراد به اونها قبلا اشاره کردن یه سرمایش مطلوب تو خونه هامون داشته باشیم . وزارت انرژی امریکا که این نرم افزار ماله اونه الگوی اقلیمی و اب و هوایی مناطق مختلف امریکا و در حال حاضر مناطق مختلف جهان رو برای این نرم افزار اماده کرده و نرم افزار بر اساس اون کار میکنه.
البته حس میکنم شاید بشه با تغییرات کوچولو تو ساختار همین کولر های معمولی هم از اونها استفاده بهینه برد. مثلا میشه با تغییر اندازه فولی که به موتور اصلی کولر وصله دور چرخشش کولر رو کم یا زیاد کرد و یا با تغییر ابعاد دهنه ورودی هوای کولر و تغییر ضخامت پوشال اون میزان تبخیر اب رو تغییر داد و کاملا شخصی سازی کرد. تجربه شخصی من : در مورد کولر خونه ما دور تندش خیلی زیاد بود برای ما و دور کندشم برای ما کافی نبود و باعث شده بود که ماها نتونیم از کولرمون استفاده مناسب رو ببریم چون کلید های کولر حق انتخابشون خیلی کمه فقط دو حالت چرخشی.
یه دلیلی که مثلا من الان می بینم که مناطقی مثل واوان استان تهران که املاح ابش زیاده بشه به یه سری فیلتر خیلی ارزون که تو مخزن اب کولر انداخته میشه اببزده اون رو تا پنجاه درصد بالا برد. چون پوشالهای کولر در این حالت دیرتر جرم میگیرن.
به نظر شما با این ایده شما میتونیم تو این گرما هوا که نصفش بازخوردهای کارهای خودمون هست بربیایم؟؟؟؟؟؟؟
قاینی ها برای نگهداری آبِ نوشیدنیِ خنک از این معماری استفاده میکنن:
و ظاهرا خوب هم کار میکنه. به نظرتون از این طرح ساده ی شبیه کولر چه جوری میشه کمک گرفت برای طراحی کولرهای آبی خنک تر؟
ایده
وقتی که کلر آبی رو توی یه فضای بسته(مثلا یک اتاق) روشن میکنیم، رطوبت اون اتاق شدیدا بالا میره و اتاق گرم میشه.
پس برای همین کلر رو توی یه فضای باز نصب میکنن و با کانال باد خنکش رو به داخل خونه میارن(البته به خاطر صدا و گرفتن هوای تازه هم هست.)
آیا نمیشه یه راهی پیدا کرد که هیچ رطوبتی از اطراف کولر خارج نشه و فقط هوای 100٪ خشک از اطراف کولر خارج بشه و از اون رطوبتی که خارج میشه استفاده کنیم تا پوشال های کولر رو خیس کنیم؟
یعنی مثلا جنس پوشال ها طوری باشه که شدیدا رطوبت هوا رو جذب کنه و توی خودش نگه داره؟ اینجوری هم مصرف آب کولر کمتر میشه و هم میزان مصرف برق پمپ آب کولر
جمع‌بندی موضوع تا اینجا…
چالش اصلی
امروزه استفاده از کولرهای گازی مصرف برق بسیار زیادی داره. آیا بهتر نیست فرهنگ استفاده از کولرهای آبی حفظ بشه؟
پرسش
1- کولرهای آبی چقدر آب و برق مصرف می کنند؟
2- کولرهای گازی چقدر برق مصرف می کنند؟
3- مصرف آب بیشتر بدتره یا مصرف برق بیشتر؟
4- آیا میشه از سیستم های خورشیدی برای سرمایش استفاده کرد؟
5- قدیم ترها که کولر وجود نداشت خونه ها چطور خنک نگه داشته میشدن؟ جنس و شکل مصالح ساختمونی چه تاثیری دارند؟
6- بهتر نیست به جای حذف کولر گازی دنبال کولری باشیم که مزایای کولر آبی از لحاظ قیمت، سازگاری با محیط زیست و … رو داشته باشه و در عین حال سرمای مطبوع کولر گازی رو هم فراهم کنه؟
7- چرا سرمای کولر گازی مطبوع تره؟
8- چرا ما منتظر خارجی ها هستیم تا چیزی رو برامون بسازند؟
9- چرا استفاده از پنل های خورشیدی به صرفه نیستند؟
10- آیا نمی تونیم الان از شیوه های معماری قدیمی استفاده کنیم؟
نظرات و ایده ها
1- شکل و جنس سقف های گنبدی شکل قدیمی و بادگیرها در خنک نگه داشتن خونه نقش مهمی داشتند.
2- شکل معماری خونه ها در گرمایش و سرمایش اونها خیلی تاثیر داره. الان چون شکل های معماری قدیمی رعایت نمیشه مصرف انرژی برای سرمایش و گرمایش خیلی افزایش پیدا کرده.
3- درخت ها هم در حکم کولرهای طبیعت هستند.
4- مصرف برق کولرهای گازی خیلی بیشتر از کولرهای آبی هست.
5- کولرهای آبی جدید دارای inverter هستند که مصرف برق رو کاهش می دهند.
6- کولرهای سلولزی جدید بازده تبخیر آبی برابر 97 درصد دارند در صورتیکه کولرهای معمولی بازده تبخیر 70 درصد دارند که یعنی کولرهای سلولزی مصرف آب کمتری دارند.
7- قیمت کولرهای سلولزی 2.5 برابر کولرهای معمولی و نصف کولرهای گازی هست.
8- در نمایشگاه صنعت برق کولر گازی ای وجود داشت که به کمک سلول های خورشیدی کار می کرد.
9- برخی مشکلات بادگیرها از این قبیل هست: غیرقابل تنظیم بودن، ورود گرد و خاک به خانه، ورود حشرات موذی به خانه
10- به جای استفاده از بادگیرها باید به دنبال الهام از طبیعت به دنبال ساخت وسایلی با عملکرد شبیه بادگیرها ولی بدون محودیت ها و معایب آنها باشیم.
11- باید در هر منطقه ای از پتانسیل همون منطقه استفاده کنیم.
12- میشه از یه بادگیر با سیستم مرکزی برای آپارتمان ها استفاده کنیم. نمونه اجراشده اون در دوبی هست.
13- میشه با اتصال پنل خورشیدی به TEC گرما رو جذب کرد اما بازده اون خیلی پایین هست.
14- استفاده از سیستم ترکیبی کولر آبی و گازی
کولرهای گازی فقط برق مصرف نمی‌کنند بلکه غیر مستقیم آب زیادی هم مصرف می‌کنند. محاسبه زیر را ببینید:
دنباله‌ی موضوع برای تولید برق چه میزان آب مصرف می‌شود؟
من آبی. مخصوصا تو تهران! چون که خشکی هوای تهران کلا یکمی اذیتم میکنه و حتی شبا مجرا‌های تنفسیم خشک می‌شن و صبح اذیت می‌شم.
خوب کولر آبی هم با این مکانیزم کار میکنه. این همون مکانیزم تبخیر آبه که نیاز به انرژی نهان داره و انرژی نهان تبخیر خودش رو از محیط می گیره و باعث خنک شدن محیط میشه. حالا توی این شکل آب درون ظرف خنک میشه تو کولر آبی هوای داخلش.
اگر آب کولر آب تبخیر نشه که اصلا کار نمیکنه. کولر آبی بر مبنای تبخیر آب کار میکنه.
به نظر من مشکل اصلی ما نشت شدید انرژی از ساختمون هامونه. متاسفانه، در ساخت ساختمون ها خیلی کم این موضوع رعایت میشه. اگر ساختمان ها به سمت ایزوله شدن پیش برن، مدت زمان کمتری نیاز هست تا دمای اونها رو تغییر بدیم و مدت زمان بیشتری دمای اونها ثابت میمونه. به عنوان مثال چایی توی قوری خیلی سریع تر از فلاسک سرد میشه. تو همون فلاسک آب سرد هم خیلی دیرتر از پارچ شیشه ای گرم میشه. این به دلیل خاصیت شبه ایزوله بودن فلاسکه. باید به سمت شبه ایزوله کردن ساختمونها حرکت کنیم. خوشبختانه استاندارد هایی در این زمینه وضع شده و مثلا استفاده از شیشه دو جداره رو تو ساختمون های جدید اجباری کرده ولی به نظرم من این کافی نیست و باید استفاده از مصالح تحخصصی برای کاهش نشت شدید انرژی اجباری بشه. مثلا میشه دیوار های جداره خارجی منازل رو دو جداره ساخت. قطر این دو جداره زیاد مهم نیست فقط مهمه که بین این دوجداره یک کامپوزیت پلیمری متخلخل گذاشته بشه که جلوی نشت انرژی رو بگیره. اگر به مساله نشت انرژی توجه ویژه بشه، شدیدا در تابستان استفاده از وسایل سرمایشی کم میشه و در زمستان هم استفاده از وسایل گرمایشی شدیدا کاهش پیدا می کنه و محیط زیست حفاظت میشه.
بهترین روشی که برای خنک کردن اب از نیاکانمون به ارث رسیده همون ایده ی مشک های پوستی یه که یه میزان خیلی کمی رطوبت به بیرون نفوذ میکنه که تبخیر همین اب باعث خنک شدن اب میشه.
البته خودم بچه که بودم گاهی چوپانی میکردم از همچین روشی که تو عکس هست واسه خنک کردن اب استفاده میکردم
دقیقا همینطوره که میفرمایید. اگه ساختمون ها ایزوله باشن یه اتاق که با یه کولر با ظرفیت سرمایشی ۱۸۰۰۰ که چیزی در حدود ۹ امپر برق مصرف میکنه خنک میشه میتونه با یه کولر مثلا هفت هزار با مصرف زیر ۳ امپر برق خنک بشه.
البته تکنولوژی های جدید کولر های گازی مثل next titan ال جی میزان مصرف انرژی رو به طور قابل ملاحظه ای کاهش داده.
این عکس رو که دیدم به نظرم رسید میشه روی بدنه فلزی کولرهامون هم همچین پوشال هایی بذاریم؛ یه جورایی بدنه رو بسته بندی کنیم تا تو تابستونای داغ، بدنه دیگه گرم نشه و افت سرماش کمتر شه.
البته فکر کنم بدنه ی کولرهای جدید دیگه فلزی نیست. و نیازی به این فکرها نیست.
میشه روی رنگ بدنه هم کار کرد. مثلا رنگ سفید جذب نورش خیلی کمتر از رنگ آبیه. کولرهایی که من دیدم معمولا آبی بودند و بدنه فلزی داشتند.
بهتره روی کولر های آبی سایبان نصب کنیم. تو تابستون سایه و آفتاب گاها تا 10 درجه اختلاف دما دارند