بسیار از زبان اطرافیان شنیدهام که ایران باید به سوی انرژیهای نو حرکت کند. از طرفی به دلیل محدود بودن سوختهای فسیلی و گرمایش زمین، حق با آنهاست اما از طرف دیگر موانع اقتصادی زیادی بر سر راه وجود دارد.
پرسش
آیا محاسبهای هست که اقتصادی بودن انرژیهای نو را در ایران نشان دهد؟
آیا با هزینههای ناچیزی که ما برای انرژی و الکتریسیته میپردازیم، حرکت به سمت انرژیهای نو که بسیار گرانتر هستند ممکن است؟
تحقیقات و استفاده از انرژیهای نو، خیلی به قیمت نفت بستگی داره. اگر قیمت نفت در حدی بالا باشه، به طور غیرمستقیم باعث ضربه به این تحقیقات میشه. یکی از دلایلی که کشورهای نفتی دنبال بالا بردن قیمت نفت نیستن همین مسئله هست. توی ایران به نظرم نیازی به محاسبه خاصی نیست. توجیه اقتصادی برای استفاده وجود نداره، بویژه، این نکته رو هم در نظر بگیرید که نبود تکنولوژیهای پایه، هم باعث گرانتر شدن و هم باعث نبود پشتیبانی طولانی مدت از سازه ها بشه. شاید بد نباشه که در نوآ به این مسئله هم پرداخته بشه چون در آینده نه چندان دور عبور از سوختهای فسیلی نه به دلیل قیمت لزوما، بلکه به دلایل محیط زیستی اتفاق میوفته و ما در وضعیت فاجعه باری قرار داریم از این نظر.
شاید در دید اول خیلی به چشم نیاد، ولی وقتی در حجم وسیع قرار باشه تحقیقات با تکنولوژی بالا انجام بشه، اون موقع توجیه اقتصادی لازم میشه بویژه وقتی تصمیم گیرندان سیاستمدارهائی هستند که بیشتر خواسته کوتاه مدت مردم براشون مهم هست تا توجیه های علمی و بلند مدت.
راستش هنوز کمی گیجم؛
کشورای نفتی قیمت نفتو بالا نمی برن که کشورهای غیرنفتی راحت بتونن نفت بخرن و نرن سراغ تحقیقات برای انرژی های نو؟
بالاخره نیاز به نفت که فعلن هست، و مشتری داره، پس اگه قیمت نفتو ببرن بالا هم رضایت کوتاه مدت مردم خودشون رو جلب کردن هم میتونن خودشونم برن دنبال تحقیقات یا ایجاد مقدمات استفاده از انرژی های نو.
خوب این دیدگاه تا وقتی درسته که به نفت به عنوان کالای منحصر به کشور خاصی نگاه نکنید. اگر نفت جایگزین بشه، دیگه پولی نصیب کشورهای نفتی نمیشه. این سیاست قدیمی توی اقتصاد به خاطر حفظ بازار.
راستش من تقریبا هیچی از اقتصاد نمی دونم بازار نفت، طلا ، ارز و ارتباطشون باهم، ولی دلیل اینکه تو این موضوع مشارکت کردم اینه که چند ساله برام سواله که چرا با وجود محدودیت منابع و آسیب های محیط زیستی ما باز هم دنبال منابع انرژی فسیلی و بویژه هسته ای با این همه جنجالش هستیم؟
داستان چندان پیچیده نیست. مثال ساده تر: ما میدونیم آلودگی هوا مال استفاده از ماشین هست، ولی چرا باز هم ازش استفاده میکنیم؟ چرا تولید میکنیم ماشینهای افتضاح رو؟