فکر می کنم تصویر ذهنی جامعی برای خیلی از افراد در جایگاه های مختلف وجود داره که این دو واژه رو منطبق با هم می دونن و شاید همین دلیل باعث شده باشه که در ریاست جمهوری کشور ما، معاونتی با نام «علمی و فناوری» داشته باشیم و نه «علمی و نوآوری». که منجر شده ما صرفا به سمت نوآوری هایی حرکت کنیم که پیشرانه های فناوری دارن و سایر انواع نوآوری رو نبینیم یا بهشون کم توجه باشیم.
نظر شما در مورد تفاوت های این دو واژه چی هست؟ و به نظرتون اصلا مهم هست که تفاوتشون رو بدونیم؟
بله من هم فکر میکنم متفاوته. نوآوری یه مفهوم عامتری هست. و احتمالا دلیل اینکه افراد
این هست که سرعت رشد و نوآوری در تکنولوژی خیلی بالاس، طوری که خیلی از نوآوری های کنونی که میبینیم در ابزارهای تکنولوژی و توسط تکنولوژی رخ داده.
فکر میکنم معاونت علمی-فناوری، معقول هست. به این دلیل که ما علوم رو در کنار کاربرد اون یا فناوری لازم داریم. و اگه قرار باشه معاونتی هم برای نوآوری داشته باشیم، بهتر است در کنار اختراعات قرار بگیره و نه علوم. مثلا معاونت اختراعات و نوآوریها.
چیزی که برای خود من مبهم هست اینه که کلا نوآوری رو چه جوری میتونیم تعریف کنیم؟ اگه به خود کلمه نگاه کنیم، از نو-آوردن میاد. ولی آيا هر چیز نویی، نوآوری هست؟
شاید 100سال پیش میشد این دو مفهوم رو جدای از هم درنظر گرفت ولی الان نه.
به نظرم الان هر تکنولوژی میتونه تو دل خودش نوآوری داشته باشه و هم اینکه یک نوآوری میتونه به خودی خود یه تکنولوژِ به حساب بیاد.
برای مثال اولین باری که گوشی های موبایل ساخته شدن یه نوآوری بودن و بعدها تبدیل به تکنولوژی ساخت، شدن ولی همین الان هم در صنعت و تکنولوژِی ساخت گوشی ها نوآوریهایی صورت میگیره
یکم بازی با کلمات هم توی این مفاهیم هست ولی میشه با مثالهائی تفاوت رو به خوبی نشان داد. نوآوری میتونه بدون تغییر تکنولوژی اتفاق بیوفته، از طریق روش ها. وقتی برای وسیله خاصی استفاده جدیدی رو ارائه میدید، این حالت حدی از تفاوت کاملا نمود پیدا میکنه. به نظرم، تکنولوژی بیشتر پیشرفت سخت افزاری رو هدف میگیره ولی نوآوری علاوه بر این، نرم افزاری، روش، و حتی فلسفه رو میتونه هدف قرار بده. به همین خاطر کاملا در سطح بالاتری از تکنولوژی هست و میتونه هم طراز علم به معنی عام خودش باشه.
یکی گرفتن این دو مفهوم این خطر بزرگ رو داره که تکنولوژی رو بدون پشتوانه وارد زندگی کنه و باعث ایجاد مسائلی بشه که هویت، ساختار و حیات رو در خطر قرار بده. چیزی که امروز به طور نامحسوسی به اون دچار هستیم.
یکی از انواع تکنولوژی که در این دسته بندی تکنولوژی ارائه شده بود، disruptive innovation بود که به فارسی نوآوری تحول آفرین ترجمه شده. و میتونین صفحه ي ویکیپدیای این عبارت رو اینجا بخونین.
به شکل خیلی کلی، اول عبارت «تکنولوژی تحول آفرین» در سال ۱۹۹۵ مطرح شده و خیلی سریع با «نوآوری تحول آفرین» جایگزین شده. دلیلش این بوده که افراد متوجه شدن خیلی مواقع این مدل کسب و کار هست که باعث تحول آفرینی یه تکنولوژی میشه و نه لزوما خود تکنولوژی.
از انواع آشنای چنین تکنولوژی هایی میشه به ویکی پدیا اشاره کرد که با حضورش استفاده از دایره المعارف های ساده رو از بین برد.
فکر میکنم اگه این دو کلمه (تکنولوژی و نوآوری) جاهایی با هم قاطی میشن، دلیلش ارتباط تنگاتنگی هست که تکنولوژی با نوآوریهای یک-دو دههی اخیر داشته.