اختلاف نسخه بین تصحیح های مختلف طبیعیه؛ اما اختلاف تو یه تصحیح؟!؟!؟
امروز حین خوندن یک غزل از حافظ (نصیحتی کنمت بشنو و بهانه نگیر) به یه دیوان دیگه هم سری زدم؛ نکته اون جا بود که دو دیوان که هر دو تصحیح غنی و قزوینی بودند هم در شمار اشعار و هم در ترتیب ابیات اختلاف فاحشی داشتند.
ممکنه این به سبک انتشار اشعار حافظ برگرده. حافظ برخلاف سعدی تنها اشعار سطح بالای خودش رو در دیوان خودش آورده، به همین خاطر وقتی به دیوان حافظ نگاه میکنید یک کیفیت یکنواخت از اشعار رو میبینید ولی در دیوان سعدی همه نوع سطح شعری میتونید پیدا کنید.
تعداد ابیات و حتی در بعضی موارد غزلها، در خیلی موارد از انتساب میتونه بیاد ولی در مورد حافظ ممکنه از رفتار انتخابی که با شعرها داشته، ناشی بشه.
البته اینها حدس من براساس اطلاعاتی که داشتم بود و ممکنه دلایل متفاوتی در کار باشه!
من مطلبی در این مورد خوندم . شاید پاسخ سوال شما باشه:
چه حافظی بخریم؟
اولین تصحیح علمی دیوان حافظ، همین چاپ مشهوری قزوینی- غنی است که در حدود هفتاد سال پیش صورت گرفته است. البته اکثر چاپ های موجود در بازار مدعی اند که از روی همین چاپ صورت گرفته اند، ولی چاپ های دقیق و معتبر این تصحیح دو مورد بیشتر نیست؛ اولی حافظ قزوینی- غنی چاپ انتشارات زوار که با خط نستعلیق متوسط در همان ایام انجام شده و بعدها مرتب از روی آن افست شده و دومی چاپ انتشارات اساطیر.
مزیت چاپ انتشارات اساطیر این است که به صورت حروفی انجام شده و خواندنش از خط نستعلیق آسان تر است و حاوی دیگر حواشی پراکنده علامه قزوینی که در چاپ زوار نیامده نیز هست. این دو چاپ تنها چاپ های معتبر غنی و قزوینی هستند که هم حواشی و توضیحات علامه قزوینی را به همراه دارند و هم عینا حاصل کار این دو بزرگوار را نمایندگی می کنند، چون اکثر چاپ های دیگر با اینکه مدعی اند از روی این دو چاپ انجام شده اند، ولی عموما با چاپ اصلی تفاوت هایی دارند.پس مراقب باشید که اگر خواهان داشتن این دو چاپ هستید، به ناشر آن (انتشارات زوار یا انتشارات اساطیر) توجه کنید. البته حافظ قزوینی با وجود شهرت فراوان، غلط ها و اشکالات عمده دارد که متاسفانه هرگز رفع نشد. (به دلیل آن که هم مصححان چند سالی پس از چاپ درگذشتند و هم نقدنویسی بر حافظ در آن سال ها به شدت امروز نبود) این اشکالات در تصحیح های بعدی که بر می شمریم تا حدود زیادی برطرف شدند.
از وقتی سانسور شد ،بعضیا ناشیانه سانسور کردن ،گندش بالا اومده