بعضی وقتها میبینیم که با دادن پول به گداها، بعضی از آنها میلیونر و یا میلیاردر شده اند، ایا با این کار بقیه به گدایی تشویق نمیشوند؟
من خودم تا حالا گدای میلیونر ندیدم! ولی زیاد در این باره شنیدم.
مرجعی چیزی دارین که نشون بده گداهایی با پول دادن میلیونر شدن؟ (البته الان دیگه همه میلیونرن!).
و در کل چرا، کمک بلاعوض بدون هیچ توضیح اضافه و یا رد و بدل کردن اطلاعات، به هر کسی بده. چه برای گدا و چه برای هر موجود دیگهای، مثلا بچه، نوه، همتیمی، … ضرره.
در این باره یه موقع داستانی از اقای پرویز درگی خونده بودم که الان اصل داستان رو پیداش نکردم. کلیت داستان چیزی شبیه این بود:
ایشون در بچگی شیطنتی کرده بودن و پولی که پدربزرگ برای کاری بهشون سپرده بود برای خرید لوازم شخصی استفاده کرده بودن. و پدربزرگشون مستقیم به روی ایشون نیاوردن، ولی بی خیال اون پول کوچیک هم نشدن. روز بعد ازشون خواستن که در ازای پاداشی مثلا حوض رو تمیز کنن. ایشون هم با سختی فراوون حوض رو تمیز میکنن و وقتی برا پاداش میان، پدربزرگشون میگن دیروز پاداشت رو گرفتی.
این طوری کمک کردن که نوه شون، نون بازوی خودش رو بخوره و عادت نکنه به بیکارگی و … .
مرجع خاصی ندارم ولی بنظرم تو شهرهای بزرگ مثل تهران اینطور باشه، شوهرم معتقده ما با این ۲ تومن یا ۵ تومن به جایی نمیرسیم، ولی ممکنه گرهی از کار اونا باز کنه، اصلا این درسته که هر کس دستش رو دراز کرد سریع بهش پول بدی
یکم مسئله رو میشه عمیقتر نگاه کرد. چن نکته نهفته در رفتار اجتماعی هست که در جامعه باید به اون دقت کنیم. نکته اول اثرگذاری حرکت هست. کمک به گدا، اثر مقطعی رفع نیاز رو داره ولی اگر که تکرار بشه، این باعث میشه که رفتار نهادینه بشه. مثل آموزش رفتار به کودک میتونید بهش نگاه کنید. گاهی هرچند به نظر سخت میاد، ولی آموزش رفتار درست با کمی بیرحمی باید همراه باشه، نمونه ی تجربی که @lolmol گفت دقیقا به آموزش درست برمیگرده.
نکته عمیقتر، اینه که افراد در جامعه رفتار رو از هم کپی برداری میکنن. این روش معمول یادگیری اجتماعی هست. فرد در جامعه، در بسیاری از مواقع به دنبال یافتن راه ساده ای برای کسب درآمد هست و اگر گدائی رونق پیدا کنه، نه تنها افراد دنبال اون میرن، بلکه توجیه اخلاقی هم برای اون پیدا میکنن. شبیه به همین اتفاق در مواردی مثل کلاهبرداری، دور زدن اخلاقیات، زیر پا گذاشتن حقوق واضح دیگران، و خیلی چیزای دیگه هم هست.
یه استدلالی که در این موارد برحسب تجربه شنیدم اینه که همه این کار رو میکنن، انجام ندادن اون از طرف من، دردی رو دوا نمیکنه. این استدلال از این نظر درست نیست که جریان یادگیری میتونه در مورد عکس هم اتفاق بیوفته و اگر که این کار رو انجام ندیم، خیلیهای دیگه هم یاد بگیرن و رفتار درست فراگیر بشه.
اینکه بعضی از گداها ثروتهای کلانی دارند هیچ شکی نیست ولی نکته مهم اینست که ما نقشی در گدا شدن آن فرد نداشته باشیم ( با نگاه عمیق به در آمدمان و اینکه آیا شایسته این در آمد بوده ایم یا آیا تمام این درآمد سهم خودمان است یا دیگران هم سهمی دارند)انسان میتواند با ثروت کلان باز هم فقیر باشد چون حریص است
حضرت سعدی می فرماید
گفت چشم تنگ دنیا دوست را / یا قناعت پر کند یا خاک گور
هم چنین انسان می تواند با جیب خالی ثروتمند باشد چون قانع است.
حضرت مولانا می فرماید
کوزه چشم حریصان پر نشد / تا صدف قانع نشد پر در نشد