منظورم از این سئوال مقایسه با بقیه کشورها نیست. می خوام بدونم خودمون در تولید تکنولوژی (و نه در مونتاژ یا کپی تکنولوژی) “دقیقا کجاییم؟” 
چه تکنولوژی هایی داریم؟
چه تکنولوژی هایی نداریم؟
چه تکنولوژی هایی لازم داریم؟
6 پسندیده
خیلی برام عجیبه که کسی جوابی نداده به این مطلب مهم. شاید جز مسائلی باشه که خیلی مربوط باشه به هدف اینجا.
اونجوری که دیدم و شنیدم وضعیتمون عجیبه. بسیاری از تکنولوژیهای پایه رو نداریم. تقریبا هر چیزی که میتونید تصورش رو بکنید. در عوض به طور واراداتی یا برای مقاصد خاص بعضی تکنولوژیهای عجیب رو داریم. برای همینه که از تکتولوژیهای کپی برداری شده نمیتونیم حمایت کنیم و وقتی تحریم میشیم به تدریج از کار میوفتن.
3 پسندیده
به نظر منم همینطوره. هدفم این بود که با واقعیت روبرو بشیم و واقعیت رو نقطه شروع قرار بدیم.
هیچ آمار یا اطلاعات دقیقی در این مورد تا حالا ندیدم.
عکسی که در بالا انتخاب کردم٬ کامپیوتر دستگاه های صنعتی (به عنوان مثال دستگاه تزریق پلاستیک) رو نشون می ده. این دستگاه ها در مقیاس وسیعی وارد می شن٬ و بیشتر هم از چین٬ چون نیاز بازار رو برطرف می کنه و قیمت غیرقابل مقایسه ای با همتاهای اروپایی داره.
من در شرکتی کار می کردم که وارد کننده این دستگاه ها بود٬ در حالیکه این شرکت بیش از نیمی از عمرش از ابتدا یک کارگاه تولید کننده ایرانی همین دستگاه ها بود و مدیرش از بچگی در این صنعت کار کرده بود و بزرگ شده بود. اما الان سال هاست که کسی دیگه دستگاه ایرانی نمی خره و به کلی تغییر داده شد به وارد کننده. البته یک وارد کننده بسیار موفق چون بدلیل همین تخصص و تجربه خودش و گروهش٬ خدمات پس از فروشی برای مشتری ارائه می ده که این شرکت رو جزو برترین فروشنده ها در ایران قرار داده.
سئوال هایی که برای من پیش می آد ایناست:
سئوال:
- اگر کسی بخواد در ایران فقط کامپیوتر این دستگاه ها را تولید کنه٬ به چه چیزهایی احتیاج داره؟
- در حال حاضر در ایران٬ اگر یک مهندس الکترونیک که مدیر هم هست٬ تصمیم به راه اندازی یک خط تولید از صفر بگیره٬ با توجه به چه معیارهایی محصول تولیدی خودش رو انتخاب می کنه؟
5 پسندیده
پاسخ دادن به این سؤال خیلی سخته، یک روز از شخصی که از با سابقه‌های صنعت هست می‌شنوید که «جز در آبگوشت و قرمه‌سبزی در هیچ صنعتی برتری نداریم». هر روز هم رسانه‌های ملّی می‌شنویم که در صنعت X و Y ایران سطح اوّل آسیا یا جزو چند کشور برتر کرۀ زمینه. اینجا می‌رسیم به همون مثل معروف که «دم خروس را باور کنم یا قسم حضرت عباس؟». ترکان سالی بعد در برنامۀ دست‌خط از حرف‌اش دفاع کرد، چند نمونه هم گفت، مثلاً نیمه‌هادی.
حقیقتش من خیلی سعی میکنم توی مواردی که اطلاع کافی ندارم، اظهار نظر نکنم ولی اینجا نمی‌تونم! چند نمونۀ موردی رو مطرح میکنم شاید مفید باشه. به عنوان مثال صنعت خودروسازی، از ملموسات مثل پراید و غیره می‌گذرم، احمد و محمود خیامی که ایران‌ناسیونال را پایه‌گذاری می‌کنند، توی سال 58 بناشون بوده که پیکان رو از رده خارج کنند، حالا شما ببین پیکان کی از رده خارج شد؟ همین می‌شه که اوّلین پلت‌فُرم ملّی خودروی ما سال 96 رونمایی می‌شه. که البته اون هم از طرف صنایع خودروسازی حمایت کافی ازش نمی‌شه. حالا خود من یه‌مدت می‌خندیدم که توماس فریدمن عربستان رو مسخره می‌کرد که نمی‌تونه نیروگاه اتمی بسازه چون حتی هنوز خودرو هم نمی‌تونه بسازه. حالا غزال رو ببینید. با این بعید نیست عربستان هم از ما جلو بزنه. چین داره فروش خودروهای سوختی رو ممنوع می‌کنه، حالا جنجال‌های ایران بر سر خودرو برقی رو ببینید.
توی صنعت نرم‌افزار که من خودم بهش مبتلا هستم، اون‌قدر بحث زیاد هست که واقعاً نمی‌دونم کدوم رو بگم، فقط یک نمونه از ماهنامۀ پیوست نقل میکنم، شما خودتون قضاوت کنید: سعیدی نائینی، رئیس اسبق هیات مدیره سازمان نظام صنفی رایانه ای کل کشور، معتقد است ایران تا اوایل دهه ۷۰ چندان از فناوری روز دنیا عقب نبوده است: «وقتی آن سال‌ها به جیتکس می‌رفتیم خیلی از کارهای کشورهای همسایه برای ما واقعا خنده‌دار و بچه‌گانه بود. حتی در سطح جهانی هم گاهی ما درست‌تر بودیم. مثلا نرم‌افزار نشر الف ما قابلیت جابه‌جایی حروف را داشت حتی ادوبی نداشت و یک سال بعد اضافه کرد که چند تا از مجلات هم نوشتند. بعدها سیاستگذاری کلان کشور به سمت سخت‌افزار تغییر پیدا کرد و ما عقب ماندیم. همه آن پروژه‌ها هم هر کدام به مشکلی برخوردند.»
8 پسندیده
ما دنبال همین قطعه های اطلاعات هستیم تا کنار هم بذاریم. هیچ کس اشراف کامل نداره :–)
در صنعت نرم افزار چه تکنولوژی هایی لازم داریم که نداریم و احتمالا با قیمت بالا از کشورهای دیگه می خریم؟
می تونید یکم صنعت خودرو رو بازتر کنید؟
اگر قرار بود یکم وضعیت بهتر می بود، مثلا در سطح کشورهای متوسط بود، وضعیت صنعت خودرو به نظر شما باید چطور می بود؟ (مثلا یکی دو تا محصول که باید داشته باشیم و نداریم!)
سئوال
آیا کپی تکنولوژی همیشه بده؟ یا اینکه اگر حد و مرزی داره مرزش کجاست؟
یعنی اینکه من فکر می کنم راه هایی رو که کشورهای توسعه یافته رفته اند، لازم نیست بقیه از صفر شروع کنند و می تونن در مواردی کپی کنند. اما این اولا حد و مرزش کجاست؟ و ثانیا چه معایبی می تونه برای صنعت یک کشور داشته باشه؟
2 پسندیده
من هم مشاهدات مشابه‌ای داشته‌ام. تعدادی از دوستان من در شرکت‌های دانش بنیان کار می‌کنند. محصول‌هایی که تولید می‌کنند خیلی ابتدایی به نظر می‌رسند. با این حال بدون رقیب این محصولات را می‌فروشند و فکر میکنم دلیل‌اش این باشد که قبلا کسی به تولید این محصولات اقدام نکرده است.
- تکنولوژی هسته‌ای
- ساخت سد، پل، جاده، تونل و …
- ساخت نیروگاه با سوخت فسیلی
- صنایع فولاد
- تکنولوژی قطعات نیمه رسانا نداریم. بنابراین نمی‌توانیم کامپیوتر حتی از نوع ساده‌اش را تولید کنیم.
- تکنولوژی تولید ابزارها و خودروهای صنعتی نداریم (به غیر از ماشین‌سازی تبریز و اراک). در این مورد همه چیزمان وارداتی است.
- تکنولوژی ساخت وسایل حمل و نقل عمومی نداریم یا حداقل نمی‌توانیم در بزرگ مقیاس تولید کنیم. واگن‌های مترو چینی هستند.
- تکنولوژی ساخت سلول خورشیدی (و تکنولوژیهای مرتبط با سیلیکون)
- تکنولوژی ساخت خودروهای صنعتی
- تکنولوژی ساخت وسایل شهری
عدد سازی را خوب بلدیم.
پرسش
تکنولوژی نانو که این همه روی آن سرمایه‌گذاری کردیم به چه دردی می‌خورد؟ چه بخشی از صنعت ما را متحول کرده است؟
7 پسندیده
پرسش به قصد فهم بهتر موضوع
برای این داشته ها و نداشته های تکنولوژی منبعی میشناسین؟ (مثلا کارنامه ی شرکت های فعال در زمینه اون تکنولوژی یا …؟)
و چه جوری-بر چه اساسی انتخاب کردین که چه تکنولوژی‌هایی نیاز داریم؟
2 پسندیده
در مورد پرسش شما عرض شود که به نظر من (به صورت دورادور) ایران در تولید دانش در حوزه نانو خوب عمل کرده است که غالبا به دانشگاه ها و سازمان های دولتی که توان سرمایه گذاری در علوم پایه را دارند مربوط است. اما در حوزه تجاری سازی در بخش نانو به نظر نمیرسد که چندان قوی عمل کرده باشد با وجود اینکه محصولات نانو و شرکت های دانش بنیان این حوزه تا حدی فعال هستند ولی نه آنقدر که تبدیل به یک صنعت استراتژیک برای کشور با صادرات قابل توجه شود (لااقل هنوز نشده).
احتمالا مشکل بیشتر به شرایط کسب و کار (فساد اداری، موانع صادرات، نبود دانش تخصصی فروش محصولات نانو و غیره) مربوط میشود. یعنی قدم اول خوب برداشته شده و دانش تولید شده ولی قدم بعدی که تجاری سازیست ضعیف برداشته شده است. فکر میکنم این مشکل در حوزه بیوتکنولوژی هم باشد.
4 پسندیده