یه راهکار برای افزایش مطالعه توی بعضی از کشور ها استفاده شده که ایده ی خوبیه و باعث میشه افراد به کتاب خوندن تشویق بشن.
راهکارش به این شکله که:
شما یک کتاب رو میخونی، وقتی خوندنت تموم شد فقط کافیه اون کتاب رو توی یه جای عمومی ول کنی تا نفر بعدی این کتاب رو پیدا کنه و بخونه و بعد از خوندنش دوباره توی یه جای عمومی ول کنه،
این میتونه ایده ی خوبی باشه و برای شروعش فقط کافیه که کتاب هایی رو که خوندیم و نیازشون نداریم رو اینکار کنیم.
این راه حل میتونه حداقل باعث شه که مردمی که توی اماکن عمومی منتظر چیزی هستن با کتاب آشنا بشن و یک صفحه ازون کتاب رو بخونن چجوری این ایده رو پیاده سازی کرد؟ مشکلات در سر راهِ این راهکار چیه؟
این مطلب از جهتی خوب و مفید و از جهتی قابل نقد است
ایراد اول:
اینکه احتمال قطع کردن این زنجیره با برنگرداندن کتاب توسط شهروندان گرامی وجود دارد
ایراد دوم :
احتما ل خراب شدن کتاب وجود دارد
ایراد سوم :
این کار سبب انتقال برخی از بیماری های واگیر خواهد شد که در توضیح ان پیشنهاد میکنم که به مقالات علمی در رابطه با بیماری های واگیر دار نظیر انفلانزا مراجعه کنید
به طور کلی این راه حل تاثیر زیادی بر بالا بردن سرانه ی مطالعه ندارد زیرا که مراد از مطالعه بالابردن سطح اکاهی جامعه است ولی برای این منظور از راه حل های دیگری نیز می توان استفاده نمود
اینکه یه نفر کتاب رو برداره و برنگردونه، دوتا علت میتونه داشته باشه:
۱.میخواد بره اون کتاب رو بفروشه.
۲.ازون کتاب خوشش اومده و میخواد چند بار دیگه هم بخوندش.
اگه اتفاق دومی بیفته، به نظرم اتفاق خوبیه، باعث شدیم که یه نفر به یه کتاب علاقه مند بشه که این خودش یکی از اهداف این راهکاره،
اما برای اتفاق دومی،
میشه رو جلد کتاب و صفحات کتاب مهرِ “کمپین رهاسازی کتاب، غیر قابل فروش ” زد تا کسی اون کتابارو نخره، و طبعاً اگه کسی اون کتابا رو نخره، کسی هم اونا برای فروش پیش خودش نگه میداره، یه دلیل دیگه هم برای اینکه کسی کتاب هارو نگه نمیداره که بفروشه،البته بعد از جا افتادن این کمپین، اینه که وقتی که کتاب دست دوم توی جاهای عمومی به صورت رایگان وجود داشته باشه، چرا پول بدیم و بخریمشون، وقت کافیه بریم ایستگاه اتوبوس و یه کتاب رایگان پیدا کنیم.
احتمال خراب شدن کتاب هم به نظرم نمیتونه متوقف کننده ی زنجیره باشه، فکر کنم اگه به طور میانگین، بعد از سه یا چهار دفعه خونده شدن یک کتاب،اون کتاب از هم بپاشه (این امار ماله کتاب های درسیه، برای کتاب های غیر درسی فکر کنم دفعات خونده شدن بیشتره) و فکر کنم اگر کتاب چهار مرتبه خونده بشه واقعا عالیه،
مسئله ی بیماری های واگیر دار میتونه در آینده جدی باشه، اما فکر نکنم آلودگی های کتاب از آلودگی های پول بیشتر باشه ، فکر کنم آگاه سازی در مورد رعایت بهداشت کافی باشه.
و مورد آخر: حداقل نتیجه ی این راهکار میتونه این باشه که برای افراد کتاب خون، کتاب مهیا کنه و در دسترسشون قرار بده، و وقت ۱۰۰ درصد هدر رفته در جاهای انتظار رو مفید کنه
این راه حل چه مشابهت و چه تفاوتی با دیوار مهربانی داره؟
دیوار مهربانی یه راه حل شکست خورده س که به جای رهاسازی کتاب، لباس هاشون رو افراد رها میکردن. میشه از نقاط ضعف این راه حل الهام گرفت برای بهتر اجرا کردن راه حل کتاب.
خیلی از افرادی که میخواستند از دیوار مهربانی استفاده کننده روشون نمیشد که برن و لباس بردارند ولی برداشتن یه کتاب که استفادش برای همه آزاده، فک نکنم باعث بشه کسی خجالت بکشه.
و اینکه ما میتونیم روی کتاب ها بنویسیم که مخصوص کمپین رهاسازی کتاب اما نوشتن مخصوصا دیوار مهربانی روی لباس ها باعث میشه که کسی روی استفاده از اون لباس هارو نداشته باشه.
خیلی افرادی که کتاب دارن، مخصوصا اگه کتاب خوبی باشه، دلشون نمیخواد بذارنش گوشه ی خیابون یا مترو یا هر چی.
پس میشه تصور کرد مجموعه ای از کتاب الکی طور ها که یه بار مصرف هست برای خواننده ش، میاد گوشه ی خیابون. چه تضمینی هست که این کتاب های الکی طور از گوشه خیابون برداشته شن و به زباله تبدیل نشن؟
فکر کنم اول باید متوجه بشیم این راهکار به درد چه افرادی میخوره. یا بذار بهتر بگم اولین استفاده کننده های این برنامه چه کسانی خواهند بود؟
بعد از اینکه این مفهوم پیدا شد اونوقت باید این افراد رو بیشتر بشناسیم و اطلاعات موثق تر و مفیدتری که به درد کار بخوره پیدا کنیم.
مثلا اگه افراد کتاب خون و اهل کتاب مد نظرن اونوقت بیایم ببینیم این افراد با چه مشکلاتی سر راه کتاب خوندن مواجه هستن؟
چه تجربیاتی از رفتارهای مشابه این کار دارن : مثلا
سوالای دیگه ای که میشه پرسید:
معمولا چجوری کتابهایی که می خونن رو انتخاب میکنن؟
آخرین باری که تو مکانهای عمومی کتاب خوندن کی و کجا بود؟
سوالاتی از این دست کمک می کنه بیشتر با رفتارهایی (که حتی خودمون هم داریم ولی بهشون دقت نمی کنیم) که از طرف مقابل سر میزنه آشنا بشیم .
ولی اگه برنامه این راهکار (اولویت اول اینکار) اینه که بخوای کتاب خونی ترویج کنی اونوقت سوالای دیگه ای رو از جامعه ی وسیعتری میشه پرسید.
منو یه آدم با غلظت کتاب خونی متوسط که به حساب بیاری اونوقت جوابم به سوالای بالا ایناست:
مهمترین مشکلم بحث مالیه. در این حد که یه سری که از این کتاب دست دوم فروشا تو تهران پیدا کردم، کلی ازش کتاب خریدم.
تا حالا با کسی به اون صورت کتابی رو به اشتراک نذاشتم.فقط یه بار اونم کتابای کنکور ارشدم که (اونایی که خودم تهیه کرده بودم + اونایی رو که از بچه های قبلی بهم رسیده بود) رو دادم به نفر بعدی.
با نگاه کردن به اینور اونور(وب، تی وی، بر و بچ اهل کتاب و…) و مخصوصا خود کتابا، انتخابشون می کنم. یعنی اگه کتابی رو زمین افتاده باشه حداقل میرم یه ورقش بزنم ببینم چیه.
بیشتر اوقاتی که بیرون از خونه صرف کتاب خوندن میکنم، تو مترو بوده. (پیشنهاد من به شما مترو تهران-کرجه. یه محیط فوق العاده شلوغ و پر سروصدا، رو به اتوبان، دوبلکس و مبله)
به عنوان یه فرد که میتونید رفتارش رو مورد مطالعه قرار بدید:
من این کار رو نمیکنم. به دلایل مختلف:
۱) کتابهام رو دوست دارم! اگر کسی ازم بخواد بهش امانت میدم ولی باید بهم برش گردونه. بنظرم اینجور افراد بیشتری میخونن تا اینکه بذارمش رو صندلی یه پارک که یکی خودشو باهاش باد بزنه یه بچه برش داره پاره ش کنه. بچه ها تو تابستون باهاش موشک درست کنن و…(خود من تو بچگیم بالغ بر ۲۰-۳۰ تا کتاب رو به تنهایی موشک، تفنگ، کلاه، قایق و… کردم!)
۲) بعضی وقتا دوست دارم کتابایی که قبلا خوندم رو دوباره ورق بزنم و یه جاهاییشو بخونم.
ولی شما کتاباتونو بذارید:sweat_smile: چون بعضی کتابا رو خریدشونو به تعویق میندازم چون تو اون موقعیت پولش رو ندارم/ نیاز دیگه ای رو با اون رفع میکنم. لطفا کتابای بدردبخور بذارید(به ترتیب کتابای رمان، فلسفه، روانشناسی، مدیریت و کسب وکار). چه کتابایی رو نمیخونم: کتابای تخصصی رشته هاتون، کتاب آشپزی، مذهبی، خودمراقبتی و …
وجود دارد
” زد تا کسی اون کتابارو نخره، و طبعاً اگه کسی اون کتابا رو نخره، کسی هم اونا برای فروش پیش خودش نگه میداره، یه دلیل دیگه هم برای اینکه کسی کتاب هارو نگه نمیداره که بفروشه،البته بعد از جا افتادن این کمپین، اینه که وقتی که کتاب دست دوم توی جاهای عمومی به صورت رایگان وجود داشته باشه، چرا پول بدیم و بخریمشون، وقت کافیه بریم ایستگاه اتوبوس و یه کتاب رایگان پیدا کنیم.