در مبحثی از تحلیل رفتار متقابل مطلبی هست که میگه برای انتقاد از دیگری نگو که فلانی تو بد یا خبیث هستی مثلا بگو این کار تو رو دوست نداشتم.
اما سوالی که پیش میاد اینه که آیا این قاعده برای تمام افراد هست یا فقط برای افراد نرمال؟ اگر شخصی اون فعل بد تبدیل به ذاتش شده باشه و تضییع بزرگی در حق دیگران انجام بده باز هم این تعبیر مناسبه ؟
خوشحال میشم دربارش بدونم.
توی مبحث مربیگری هم چنین موضوعی مطرحه، مخصوصا مربیگری کودکان. یه مربی اگه به یه بچه بگه «چقدر بااستعدادی!!! آفرین» چندان کمکی به رشد اون بچه نکرده. صرفا در لحظه بچه رو کمی خوشحال کرده. و به مربی ها توصیه میشه به جای تمرکز روی شخصیت افراد، عمل اونها رو تشویق یا تنبیه کنن. «فلان حرکت رو عالی انجام دادی» «چه قدر خوب از پس فلان چالش براومدی» «دفعه ی بعد یادت باشه بین ستها به اندازه کافی استراحت کنی که بتونی همهی تعداد مورد نظر رو بری» به جای «زرنگ» «باهوش» «تنبل!» … .
در کل اینکه آیا بریم سراغ شخصیت طرف یا عملش، بستگی به این داره هدف شما از اون تعامل چی باشه.
وقتی شخصیت فرد رو مورد قضاوت قرار میدید، به جای عملش رو؛ در واقع دارید با هدف خورد کردن طرف حرفی رو میزنید. انگار که میخواید یه سیلی بزنید تو گوشش، میخواید آزاری که از حرکت یا شخصیت طرف بهتون رسیده رو متقابلا بهش پس بدید. یه جور مقابله به مثل. چنین تعاملی معمولا حالت یه مسکن کوتاه مدت رو داره. یعنی صرفا کمک میکنه شما تخلیه شید و تامام!
ولی اگه هدف این باشه که به طرفتون کمک کنید که کاری رو تکرار نکنه، یه جور هدف والای انسان سازی، و یا اینکه با هدف رسیدن به منفعت مشترک دارید تعاملی رو پیش میبرید، اون وقت بهتره عمل فرد رو بهش اشاره کنید.