بعد از افت شدید چند وقت پیش، در این دو سه هفته اخیر، من حس میکنم که بورس در اوایل هفته بالا میره و در آخر افت شدید میکنه. این رو میشه در داده‌های شاخص هم دید
معنی اون میتونه روند طبیعی بازار باشه ولی با توجه به عدم شفافیت، چطور میشه فهمید که این روند نوسانی ناشی ار دخالت دولت برای جلوگیری از سقوط سریع بازار نیست؟ به چه کمیتهایی میشه نگاه کرد که بتونه دیدگاهی از این داستان رو بهمون بده؟
مثلا آیا تغییر سهامِ سهامداران عمده که به نظر اکثرا دولتی هستن، میتونه مفید باشه؟
به نظرم بازار دقیقا به خاطر دخالت دولت در حال ریزش هست! چون با این قیمت دلار، هیچ توجیهی برای کاهش قیمت سهم‌ها و شاخص کل وجود نداره و اگه دولت دستکاری نمیکرد، بعید میدونم روند شاخص نزولی میشد.
روند نوسان هم به نظرم بازی خود دولت هست، یعنی اصولا اگه دولتی ها و حقوقی های گنده(!) عرضه نکنن و صف فروش نسازن، بعید میدونم بازار چنین روالی رو در پیش بگیره.
من اطلاع دقیقی ندارم ولی برآیندم از رفتارها اینه با بازارگردانی در تلاش‌اند تا روند اصلاح/رشد رو طولانی کنند. تصور میکنم هنوز P/E ها بالاست و انتظار اصلاح محدودی تا حدود P/E = ۱۳-۱۴ رو دارم. روند صف‌نشینی هم به نظر هماهنگ شده می‌اومد. چند تا از سهم‌های به اصطلاح “لیدر” اول صف خرید/فروش با حجم بالا و برابر داشتند ولی تا شروع بازار صف‌ها از انجام معاملات منصرف شدن تا شروع بازار شکل دیگه‌ای رقم بخوره.
به نظرم هم دولت و هم برخی نهادهای قدرتمند غیرهمسو با دولت در تغییرات بازار بورس نقش دارند. دولت سعی میکنه روند صعودی‌تر باشه (به دلایل مختلف از جمله جبران کسری بودجه بیشتر از طریق واگذاری‌ها) و طرف مقابل میخواد که در شرایط حاضر افت کنه تا بازار متعادل‌تری وجود داشته باشه. چون رشد بی‌رویه و فراتر از صنعت بازار بورس یک تهدید جدی برای صنعت کشور هست. رشد بورس در حالت منطقی باید ناشی از رشد صنعت باشه و نه عواملی مثل رفتارهای هیجانی و جمعی و اثرگذاری گروهی خاص. در وضعیت کنونی اما صاحبان شرکتها و کارگاه‌های تولیدی به جای این که پول خودشون رو در کسب و کار خودشون سرمایه‌گذاری بکنن وارد بورس می‌کنن. اگر این فقط برای کاهش ریسک باشه خیلی بد نیست اما اگر در مقیاس وسیع واحدهای تولیدی تعطیل بشن چون بورس بازدهی بیشتری داره این برای اقتصاد کشور تهدیدآمیزه. رشد بورس اگر بدون پشتوانه صنعت باشه نمیتونه تا ابد ادامه پیدا کنه و در زمان سقوط هر چی ارتفاع بیشتر باشه دردش هم بیشتره. به نظرم نهادهای امنیتی به دلیل امنیت اقتصادی میخوان که رشد کلی بورس خیلی هم زیاد نباشه.
فکر میکنم در حدی همه تحلیلها میتونه درست باشه. ولی شاید بشه این رو هم کنار همه اینها گذاشت و با کمی داده فهمید واقعا چه اتفاقی داره: من فکر میکنم دولت و حقوقی‌ها در حال بازپس‌گیری سهامهای مهم هستن، اینکار به تدریج انجام میشه که فشار بورس کم‌کم تخلیه بشه و بتونن بیشترین کنترل رو داشته باشن و البته بازارهای مکمل ارز و طلا رو قابل کنترل باشه. اینکه موفق بشن، بخصوص در قسمت کنترل بازارهای مکمل، جای شک بسیاری داره. ولی با شانسی بالا، تب بورس در نیمه دوم سال باز هم شروع خواهد شد تا نقدینگی از دست مردم جمع و به جیب دولتیها سرازیر بشه! اتفاقی که در بخش مهمی از نوسانات ارزی هم میوفته و بخصوص مردم عادی در این دام گرفتار میشن.
من به مفاهیم بورس تسلط کامل ندارم ولی فکر میکنم شکل دوم، میگه که ترکیب سهامداران عمده شرکتهای مختلف در حال تغییره و این میتونه هم به معنی خرید سهم از صف فروش کنونی باشه و هم به معنی ایجاد جو مثبت برای کاهش تمایل به فروش (به امید بازگشت قیمت).
