مسیر ریلی تهران به گرگان یکی از زیباترین مسیرهای ریلی ایران است که از شهرهای فیروزکوه، ورسک، ساری و بندر ترکمن میگذرد. با توجه به جاذبههای زیادی که در این مسیر وجود دارد، میتواند مقصد خوبی برای گردشگران ایرانی باشد. اما با این حال سالهاست که قطارها فقط شبها در این مسیر حرکت میکنند و در نتیجه مسافران را از دیدن مناظر محروم میکنند.
یادم میآید که در دوران کودکی فقط به عشق قطار از تهران به مشهد میرفتم بدون این که غر بزنم. انقدر ذوق داشتم که تقریبا تمام طول مسیر از پنجره آویزان بودم و بیرون را تماشا میکردم. هنوز هم قطار وسیله نقلیه محبوب من است. برای همین همیشه این سوال در ذهنم میماند که چرا راهآهن در ایران تا این حد عقب مانده است؟
پرسش
چرا راهآهن تهران به گرگان فقط قطارهای شبانه دارد؟
چه طور میتوان از راهآهن برای بهبود وضعیت گردشگری بهره برد؟
در زمینه برنامه ریزی قطارهای بین شهری اطلاعات خیلی خاصی ندارم و صرفا حدسهام رو مینویسم:
سفر در قطار برای بچهها خیلی لذتبخش هست، ولی بزرگسالها و کهنسالها چنین لذتی نمیبرن. و کمتر بزرگسالی قطار رو به خاطر لذت بردن از مناظر توی راه انتخاب میکنه.
در مسیر تهران-مشهد، که تنوع زمان حرکت بالاس، معمولا اول قطارهایی پر میشه که شب در مسیر هستن. و به نظرم میرسه ترجیح مسافر خوابیدن در قطار هست.
بیدار بودن مسافر، معادل نیاز به سرویسدهی بیشتر از سمت خدمهی قطار هست و همین طور شلوغ شدن راهروها از طرف بچهها
و در نهایت مهمترین نکته در تنظیم سفر قطارها، در دسترس بودن ریل در ایستگاه شلوغتر، یعنی تهران، هست. احتمالا اول برنامهی قطارهای هممسیر و پرتعدد مثل تهران-مشهد رو میچینن، بعد نگاه میکنن ببینن چه ساعتهایی ریلهای تهران در دسترس هست برای سایر قطارها (به ترتیب تعداد).
در عین حال نکتهی ظریفی که در سوال نهفتهس، برام جالبه:
«اگه میخوایم افراد بیشتری از قطار برای سفر بین تهران و گرگان استفاده کنن، شرکت مسافربری رجا میتونه روی پتانسیل طبیعت زیبای این مسیر مانور بده.»
من یه بار چند سال پیش با یه قطار فوق العاده که روز حرکت کرد این مسیرو توی روز رفتم و همون جوری که میگید فوق العاده است. اما با ملاحظاتی که لاله جان گفتند و احتمالا دلایل منطقی دیگه ای که خود شرکت رجا داره ممکنه نشه به راحتی پیشنهاد داد یا درخواست کرد که قطاری توی روز حرکت کنه اما یه پیشنهاد هست که میشه روش فکر کرد:
ایجاد گردشگری مسیر به این شکل که یک آژانس گردشگری ، مثلا ماهی یک بار یا هفته ای یک بار (بسته به میزان مشتری) قطار رو چارتر کنه برای روز و همراه با راهنما و پذیرایی خاص. یا حتی توقف در ایستگاههای مسیر. و از این طریق یه راه جدیدی برای درآمد و هم لذت بردن مردم ایجاد بشه.
احتمالا مسیرهای دیگه ای هم هستن توی ایران که چه با قطار و چه با ماشین قابلیت فکر کردن برای گردشگری مسیر رو داشته باشند.
تنها راه برای اینکه از زیباییهای این مسیر در روز لذت ببریم، استفاده از قطار تهران-ساری هست که صبح زود حرکت میکنه و بعد از کمتر از یک ساعت توقف در ساری، قطار ساری-گرگان حرکت میکنه.
در جواب خانم لاله ملا هم باید گفت برای خدمه هم روز و شب بودن مسیر تفاوتی نمیکند مثلا همین قطار تهران-ساری در یک روز همزمان رفت و برگشت دارد.
این مسیر قبلا حرکت در روز هم داشت. اما از وقتی که قطار گردشگری راه افتاده، حرکت در روز رو حذف کردن تا انحصار حرکت در روز برای شرکت پیمانکار گردشگری حفظ بشه. به این ترتیب اگه قصد گردشگری دارین باید تقریبا ۴ برابر بلیط عادی پول بدین ۲۰۹ تومن در نوروز ۹۸ در حالیکه بلیط تهران گرگان ۵۸تومنه. البته در نوروز در طول هفته قطار گردشگری هست ولی بقیه سال فقط ۵شنبه و جمعه. در واقع ظرفیت راه آهن شمال رو در روز خالی نگه میدارن تا پیمانکار گردشگری سود ببره. نهایت درایت اقتصادی! کسی هم که قصد گردشگری نداره، شب حرکت کنه، اصلا هم مهم نیست. اینجاست که میفهمیم چرا از لحاظ اقتصادی عقب هستیم و چرا اقتصاد دولتی ناکارامده. البته مسئولین راه آهن مسلما هزار تا توجیه دارن، ولی همش بهانس.