تحقیقات فضایی مثل فرستادن ماهواره به فضا یا ارسال موجودات زنده به فضا نیازمند وقت و هزینه ی زیادی هستند.
و در عین حال خروجی این وقت و هزینه فایده و استفاده ی زیادی برای ما نداره.
البته اینم بگم که در سطح دنیا خیلی از تکنولوژی های پیچیده به خاطر مثلا استفاده از سامانه های فضایی اختراع شدن و بعدش به زندگی مردم وارد شدن ولی آیا با این وجود برای کشور ما هزینه برای انجام تحقیقات بسیار گران فضایی مقرون به صرفه و اقتصادی هست یا بهتره که کشور یه این مسئله نپردازد؟ لطفا نظرتتون رو توضیح بدید.
آره کار خوبیه که هزینه برای این تحقیقات خرج بشه.
نه اصلا کار خوبی نیست.کشور به این پول در جاهای دیگه احتیاج داره.
اگه سوالت این بود که آیا برای تحقیقات فضایی داریم مسیر درستی رو پیش میریم اونوقت جوابم این بود که: نه،همونطور که تو بقیه مسائل تحقیقاتی و علمیمون مسیر بدی رو پیش گرفتیم تو این یکی هم به نظرم مسائل عقیدتی و سیاسی به مسائل علمی و تحقیقاتی غالب شده.
سوالت اینه که آیا انجام این تحقیقات مفیده؟ به نظرم آره مفیده. با اینکه ممکنه هزینه گزافی برای اینکار بشه و بازم با شکست مواجه بشه ولی به نظرم بعدها میتونیم از این تجارب استفاده کنیم. در ضمن همونطور که خودت گفتی ممکنه این تحقیقات در جاهای دیگه و سالهای بعد به درد موارد دیگه ای هم بخوره.
با توجه به ویکی پدیا نوشته که بودجه ی پژوهشگاه فضایی کشور در سال ۹۵، حدود هشت هزار میلیارد تومان بوده و سال ۸۷ چهارهزار میلیارد تومن.
بعد طبق لینک خبرگزاری، این مقدار در سال ۹۵ از بودجه ی وزارت بهداشت، آموزش و پرورش و تعاون فقط کمتره.
آیا لازمه تحقیقات فضایی داشته باشیم و در این شاخه ی علم و مهندسی پیشرفت کنیم؟ بله لازمه. نمیشه پیشرفت در یه کشور رو محدود کرد.
آیا این همه بودجه خوبه برای صنایع فضایی صرف شه؟ سوال سختیه و به من ربطی نداره!
اگه من بخوام برای پادپُرس هزینه کنم، تلاش میکنم بیشترین هزینه رو جایی انجام بدم که توسعه ی بهتر پادپُرس رو در برداشته باشه و به نوعی منجر به تولید بیشتر در پادپُرس شه.
بیشتر تکنولوژی هایی که الان توی زندگی ما هستن و زندگی مارو اسونتر کردن از تحقیقات و صنعت هوافضایی بیرون اومدن. حتی موادی که در ساخت عروسک استفاده میشه.
فضای ماورای جو ،فضایی ناشناخته است و همراه با پتانسیل های زیاد که به دلیل دانش کممون نسبت به این فضا نمیتونیم از پتانسیل هاش استفاده کنیم.
ما در دنیایی داریم زندگی میکنیم که ارتباطات درش حرف اول رو میزنه . این ارتباطات در حال حاضر از طریق سیم و تلفن و اینترنته ، اما میتونه اینده این نباشه و از ماهواره ها برای اینکار استفاده کرد که مزیت های قابل توجه خودش رو داره.
از طرف دیگه امنیت از مهمترین دغدغه های هر کشوری هستش ، بهمین جهت فضا و تحقیقات فضایی از اولویت های هر کشوری هستش.
و دلایل دیگه که نمیخوام سرتون رو به درد بیارم باهاشون …
**اطلاعات اضافی:
این مقدار بودجه فقط به خاطر تحقیقات علمی فضایی نیست، بخش اعظمی ازین بودجه در تحقیق و توسعه نظامی خرج میشه. پژوهشگاه فضایی فقط کارایی مثل فرستادن موجود زنده به فضا و ارسال و ساخت ماهواره انجام نمیده و خیلی از تحقیقات این بخش مستقیما مربوط به بخش نظامی هست.
##تحقیقات فضایی
· انجام تحقیقات در بخش فضایی باعث پیشرفت و اختراع تکنولوژی های جدیدی می شود و باعث می شود که در بهینه سازی سیستم ها پیشگام بشویم و بتوانیم از این سیستم ها در جا های دیگر نیز استفاده کنیم اما این سودی که این تحقیقات به ارمغان می آورد بسیار کمتر از ضرری است که به اقتصاد کشور می زند.
· این تحقیقات باعث استقلال علمی کشور می شوند اما به نظر من تمام پروژه های فضایی کشور (تقریبا به جز ارسال ماهواره) بیشتر جنبه ی قدرت نمایی و چهره ی سیاسی دارد تا اینکه بخواهد علم کشور را بیافزاید.
· ارسال ماهواره فرآیند بسیار سودمندی هست و کشور نباید به هیچ وجه از آن دست بکشد.
· استقلال ملی ای که در اثر صرف هزینه در بخش فضایی بدست می آید می تواند در سرمایه گذاری در بخش صنعتی کشور نیز به دست آید پس صرف هزینه ی زیاد برای پروژه های فضایی منطقی نیست.
· در ضمن در عصر حاضر کشور های زیادی نظیر ژاپن، چین، روسیه، انگلیس، آمریکا و … در زمینه های فضایی تحقیقات گسترده ای انجام داده اند منجر به بدست آمدن تکنولوژی هایی شده است اما کشور ما قطع به یقین حداقل 20 سال در زمینه ی فضایی ازین کشور ها عقب تر بوده که خوده این موضوع، احتمال دستیابی ایران را به تکنولوژی جدیدی که دیگر کشور ها پیدا نکرده باشند را پایین می آورد که با توجه به این احتمال باز هم صرفه هزینه ی زیاد منطقی به نظر نمی رسد، چرا که از دیگر کشور ها می توان استفاده کرد و از نتیجه ی تحقیقات آن ها بهره برد.
· بخشی از تحقیقات فضایی که مربوط به تحقیقات نظامی می باشد، باید همچنان ادامه یابد چرا که دیگر کشور ها، اطلاعاتی را که در این مورد به دست آوردند را به اختیار دیگران قرار نمی دهند و ما برای نگه داشتن قدرت نظامیه کشور باید هزینه صرف کنیم که این هزینه در آینده به کمک کشور می آید و کشور می تواند از نتیجه ی تحقیقاتش سود بکند.
· بخشی از تحقیقیات فضایی مربوط به ارسال ماهواره به فضا می باشد که این تحقیقات به دسته بندی هایی تقسیم می شود که از لحاظ اقتصادی، بهترین دسته بندی مربوط می شود به دسته بندی بر پایه ی استفاده از آن ماهواره. برخی از این دسته بندی ها واقعا برای کشور ما تقریبا هیچ سودی ندارند. مثل ماهواره های کاوش فضا. اما بیشتر ماهواره ها استفاده ی مفید دارند که صرف هزینه برای آن ها نه تنها ضرر نیست بلکه حتی می توان از خدمات ماهواره درآمد کسب کرد و ضرر مالیه ساخت ماهواره را جبران کند. بخشی ازین ماهواره ها عبارتند از ماهواره های جهت یابی، هواشناسی، جاسوسی.
خوب یه بخشی از سرمایه گذاری ما برای پروژه های فضایی خوب معلوم جنبه نظامی داره یعنی ما بنا به محدودیتهایی که نسبت به برد موشکهامو پذیرفتیم مجبوریم رو بیارم به پروژههای فضایی تا بتونیم بعدها از تکنولوژیش برای اون مصارفم استفاده کنیم که به نظرم روش منطقیه و از طرفی ما به هر حال باید دسترسی به ضا داشته باشیم این صرفا یه کار تبلیغاتی نیست چون تویی این مسئله ما میتونیم کلی متخصص تربیت کنیم که بعد مثلا برای طراحی قطعات هواپیما و الیاژهاش بدردمون بخوره و یا مثلا از اون الیاژها برای بهبود خیلی از موارد دیگهاستفاده بکنیم .
این درک من از از این موضوع منتها من رشتهام فیزیک نیست شاید از من می پرسیدی در مورد رشته خودم میتونستم بگم مثلا سرمایه گذاری تو فلان موضوع اصلا به صرفه نیست یا مثلا من میتونستم بپرسم ایا اینقده هزینه برای تربیت این همه دانشجویی دکترای فیزیک لازمه؟ اینها سوالایی که من میتونم با توجه به فیلد خودم جواب بدم بنابراین میخوام ازت بپرسم که چی شده که یه دانشجویی هوافضا که قطعا این موضوع میتونه کلی ابتکار و اختراع براش داشته باشه ازش بدش اومده ؟
خیلی دوست دارم دلیل خودت برای این سوال رو بپرسم ؟
بحث من تنفر از فضا نیست بلکه بحث من نیازه کشوره.
حتی خود من اگه برای ادامه تحصیل به خارج از کشور برم گرایش مهندسیه فضایی یکی از الویت های منه، چون که هم جالبه و هم باعث پیشرفت جهان میشه.
بحث من در مورد صرف هزینه برای پروژه های فضایی در داخل کشور خودمونه. منظورم اینه که پولی که صرف پروژه های فضایی میشه، اگه صرف ساخت هواپیما بشه خیلی بیشتر میتونه به کشورمون کمک کنه.
یکی از عللی که شوروی از هم پاشید صرف هزینه ی زیادی برای پروژه های فضاییش بود که میخواست در رقابت با آمریکا شکست نخوره. که این پروژه ها سودی زیادی برایش نداشت(توجه کنید که شوروی یکی از پشگامان علم بود اما بعد از این که آمریکا انسان به ماه فرستاد پروژه ی ارسال انسان به ماه رو کنسل کرد)
آیا میدونید تاثیر فناوری فضایی روسیه بر روی GDP اون چقدر هست؟ روسها حتی بیشتر از امریکا روی فضا سرمایه گذاری میکنند، ولی مثل امریکاییها تو بوق و کرنا نکردند و نمیکنند
مقایسه هایی از این دست که صنعت هوافضا رو با صنعت فضایی از دیدگاه تجاری و اقتصادی مقایسه کردند، کم نیست… در غالب این مقایسه ها کفه به نفع صنعت فضایی پایینه… چون اکثرا در موارد تجاری با جون انسانها سروکار نداره، هزینه کرد به نسبت درآمد پایینتر از صنعت هوایی یا هوافضاییه
اولا آمار ویکی پدیا در مورد بودجه صحیح نیست و خیلی کمتر از این هست … حتی اعتبار اختصاص یافته هم کمتره!
اما در مورد اینکه همه ش صرف صنایع فضایی میشه، بهتره به یک پارامتری به نام بهره وری بودجه اشاره کنیم که در ایران به شدت پایینه… حقیقتش اینه که بیش از 70 درصد بودجه صرف پرداخت حقوق میشه… اونم در جایی که متخصصین از ستاد بسیار کمترند…
منبعی قابل اعتماد و قابل ارجاع برای بودجه های مربوط به این حوزه ها در دست دارین؟ چیزی که بشه به کمکش فضای بودجه بندی و تصمیمهای مدیریتی در این زمینه رو بهتر متوجه شد.
بله، البته با یک سرچ کوچک هم میشه یافت، کمپانیهایی مثل bryce و futron گزارشهایی با عنوان Space Competitiveness منتشر میکنند که بهره وری بودجه رو هم بررسی میکنند، اگر علاقمندید میتونم گزارشها رو براتون ایمیل کنم