یه کلاس که شاگردا ازش لذت ببرند و برا تشکیل شدنش لحظه شماری کنند. اصلا در دوران تحصیلتون چنین چیزی رو تجربه کردین؟
#پرسش
چرا کلاس ریاضی برای خیلی از ماها جذابیتی نداشته؟
من فکر می کنم چون به راحتی نمی تونستیم تصور کنیم گفته های معلم رو . مثلا اینکه مجموعه ی زوایای داخلی یه مثلث 180 درجه هست یعنی چه؟ این فرمولای مساحتی که ما حفظ می کردیم چی بودن؟ به نظرم خیلی خوب و عملی با کاردستی میشه اون ها رو به بچه ها آموزش داد. این ویدئو رو ببینید.
اگر معلم خودش رو بذاره جای اون بچه و ببینه خودش گفته های خودش رو می فهمه یا نه خیلی مشکلات حل می شد.
#تجربه
یادمه کلاس دوم سوم ابتدایی بودم درس راجع به تبدیل واحد بود از اینا: 2 متر و ده سانتی متر چند سانتی متره. من هر چقدر که اطرافیانم سعی می کردن اینو بهم بگن متوجه نمی شدم. خب مشکل از اونا بود. چرا؟
چون وقتی بابام یه متر آورد و با نگاهی غضب آلود بهم گفت هر کدوم از این قسمت ها یک سانتی متره (صحنه قشنگ یادمه: تاکید روی اون قسمت کوچیک) و وقتی صد تا از اینا رو بذاری کنار هم میشه یه متر، اونجا بود که متوجه شدم. یعنی با نگاه و تصویر فهمیدم. از اون به بعدم تا همین الان همه چیز رو تو ریاضیات تصویر سازی می کنم و به همین خاطر هم “ریاضیات گسسته” رو دوست نداشتم. تازه فاجعه اش اینجاس که بعضی بچه ها حفظ می کردن و چون من حفظ نمی کردم و نمی تونستم که حفظ کنم بدون یادگیری، حس خنگ بودن هم بهم دست میداد.
مثلا اینجا تو مورد تجربه من مشکل این بود که من معنی سانتی یا کیلو رو چون فارسی زبان هستم نمی فهمم. فکر کنم یونانی زبانا کمتر مشکل داشته باشن.
خلاصه درک به وسیله دیدار به نظرم حداقل تا پایه 8 ام قابل حصول هست. بعدها لذت خوندن ریاضی رو تو دبیرستان به خاطر علاقم به فیزیک درک کردم.
من چند روز پیش که کلاس ریاضی داشتم اتفاق جالبی افتاد … کلاس پرجنب و جوش و مفرحی بود … پایان کلاس که همه داشتند کلاس و ترک می کردند ،یکی از دانش آموزان گفت "خیلی عالی بود ،عالی بود "من از علاقه ای که نشون داد لذت بردم
برای جذاب کردن ریاضی باید سعی کنید مفاهیم رو با قصه و بازی ترکیب کنید .همچنین تمام حواس دانش آموزان ،شنیداری ،دیداری و حرکتی باید فعال بشه …مثلا من اون روز جدول ارزش مکانی رو با ماژیک روی موزاییک های کلاس کشیدم و دانش آموزان روی اعداد میپریدند و دیگران همصدا با اونها کف میزدند و اسم اعداد و میخوندند .روز خوبی بود .
درسته، ولی این مدل کلاس برای دانش اموزان دبستان مناسبه. برای رده های بالاتر چطور؟
برای رده های بالاتر فکر میکنم گروه بندی و حل گروهی مسائل ریاضی رو جذاب کنه
تجربه
راهنمایی بودم و اون زمان مُد بود که “مدارس بهتر” ساعات کلاسی بیشتری از بقیه مدارس داشته باشن، ما یه کلاس 45 دقیقهای داشتیم که معلم ریاضیمون میاومد و برامون معما مطرح میکرد، همهمون، برگههای تست آماده کرده بودیم، بهمون یهربع وقت میداد که حل کنیم، بعد پاسخنامهها رو میگرفت، کسایی که درست زده بودند رو میآورد پای تخته تا حل کنن، اونهایی که درست حل میکردند، مثبت (معادل نیمنمره اضافه) میگرفتند، بد نبود، چون مجبور نبودیم توی قالبهای مرسوم و همونطور که معلم دوست داشت مسئله رو حل کنیم، گاهی کسی خلاقیتی به خرج میداد و معلم ازش میپذیرفت و همین خوب بود.
نظر
اغلب فراموش میکنیم که ریاضی برای خود دانشآموز جذابه، من توی دبیرستان که از درس [به معنای مطلق!] متنفر بودم ولی ریاضیات رو دوست داشتم، فکر میکنم بقیه هم مثل من بودند، یعنی به خودی خود حل مسئله برای همه جذابه، امّا خُب هیچوقت از کاربرد حد و مشتق و انتگرال برای دانشآموز مشخص نمیشه، دربارۀ تاریخچه مبحث صحبت نمیشه، چه اشکالی داره وقتی از دستگاه دکارتی صحبت میشه از دکارتام صحبت بشه؟ دانشآموز فقط میبینه که باید بخونه و حفظ کنه و یاد بگیره چون بقیه اینکار رو میکنن، یا شنیده موفقیت از این طریق به دست مییاد.
کتابی میخونم با عنوان «هوش اجتماعی، نوشته دانیل گلمن». در قسمتی از این کتاب که راجع به هماهنگی و انطباق توضیح داده مثالی آورده از یک کلاس درس. عین نوشته رو نقل میکنم:
"انطباق در وضعیت استقرار بدن نیز به تنهایی در ترکیب رابطهی صمیمانه، تاثیری شگفتانگیز دارد. در طی پژوهشی، در یک کلاس درس به بررسی تغییرات وضعیت بدنی دانش آموزان پرداختند. هر قدر وضعیت استقرار بدن آنها بیشتر به وضعیت معلمشان شباهت داشت، بیشتر احساس صمیمیت میکردند و میزان توجه آنها نیز افزایش مییافت. در حقیقت، هماهنگی وضعیت بدنی افراد در کلاس میتواند در یک نگاه کلی، نشانگر فضای روانی کلاس درس باشد.
هماهنگی جسمی با دیگران نشاطآور است و هرچه گروه بزرگتر باشد، این نشاط بیشتر میشود. جلوهی زیبایی از هماهنگی گروهی در پایکوبیهای دسته جمعی و حرکات هماهنگ با موسیقی به چشم میخورد. به همین شکل جمعیتی که در یک استادیوم دست در دست هم موج ایجاد میکنند از این هماهنگی به وجد میآیند."
درس معلم ار بود زمزمه محبتی …جمعه به مکتب آورد طفل گریز پای را / این شعر زیبای حضرت سعدی سلام الله علیه کل بحث رو پوشش میده . من نمیدونم آیا معلمان بزرگوار در طول سالهای کاری یه آماری از تحول شاگردانشون دارند یا نه؟ تا آنجا که من میدانم دانش آموزان مخصوصا از درس ریاضی متنفرند و فقط به این دلیل که چیزی از آن نمی فهمند.و درس برایشان ملموس نیست.
امروز دو تا جمله ی جالب از دانش آموزانم شنیدم :
خانم ریاضی مثل بازی میمونه
خانم هر زنگ ریاضی کار کنیم
و این نتیجه پیوند دادن ریاضی با زندگی و تجربه های دانش آموز است
چنین روزی را در تقویمتان ثبت کنید با نام دانش آموزانی که با این روشتان به ریاضیات علاقه مند شده اند. و هر سال جشن بگیرید من هم یه جایزه جزیی برایتان در نظر میگیرم و آن کتابی است از مرحوم دکتر پرویز شهریاری که در اولین فرصت به تیم پاد پرس تحویل خواهم داد انشاالله مورد استفاده قرار گیرد.
پیشنهاد جالبیه
چقدر عااالی! من عاشق کتابم …متشکرم
چنین کلاسی داشتم ولی ریاضی نبود، کلاس انشا بود.
چرا بهم خوش میگذشت؟
- چون معلم مون بین دانش آموزا فرق میگذاشت. بین رفتارها، حرف ها، انشاها،… (یه معلم هندسه هم داشتیم که همین کارو میکرد و من دوس داشتم.)
- معلم مون خوشگل و خوش لباس بود! آرایش نمیکرد، ولی خوب لباس میپوشید. مقنعه هم سرش نمیکرد! با شال میومد.
- سر کلاس درباره داستان ها صحبت میکردیم، قصه میگفتیم، قصه میشنیدیم که واقن جذاب بود! این قسمت رو بعضی کلاس های ریاضی هم داشتیم؛ مثلن سر مبحث احتمالات داستان به وجود اومدن علم احتمال و رابطه اون با قمار رو بهمون میگفتن که خیلی جذاب بود!!
- معلم مون همیشه ایده ها و مطالب جدید داشت. متاسفانه تو بقیه دروس مدرسه یه سری موضوعات هی تکرار میشدن (و عمیق تر تدریس میشدن، بدون اینکه لذتی ببریم از یادگرفتنشون یا حتا کمکی بهمون بکنن) که تمرکز روی درس رو یکم برا من سخت میکرد. شاید حل سوالات بچه ها به کمک یه مبحث به جالب تر شدنش کمک کنه.
- سر کلاس که نشسته بودیم نگرانی نمره نداشتیم.
ممنون از هدیه عاااالی تون . فوق العاده اس
عالیه عالیه عالیه … بازم ممنون . کلی ذوق کردم . نمی دونم چی بگم
خوشحالم که پسندتان بود یه کتاب دو جلدی از همین استاد پرویز شهریاری در باره حد دارم که منتظر ابتکارات بعدیتان هستم .
فرقی نداره مهم اینه که هر معلمی سعی کنه دست از کارهای کلیشه ای برداره و با مطالعه و ابتکار سعی در ملموس کردن مطلب کنه تا دانش آموز اهمیت دروس را درک کنه و فرا بگیره
نویسندگان بزرگ معلم انشا بزرگی داشته اند .
عااالیه! خوش به حال من
اتفاقا در نظر دارم که یک گزارش کامل از یک ساعت درس ریاضی رو در پادپرس به اشتراک بزارم و نظر دیگران رو درباره اش بدونم، بنظرم با وجود اساتیدی که اینجا حضور دارن می تونم کلی چیز یاد بگیرم
هیچی مثل تعطیل شدن کلاس ریاضی مخصوصا دوره راهنمایی منو خوشحال و شاداب نمی کرد.