پولشویی برای اقتصاد یه جامعه خیلی مضره، و اگه راه های مناسبی برای جلوگیری از این جرم باشه، شاید جرم های دیگه هم بالتبع کاهش پیدا کنن.
اقتصادهای پیشرفته ی دنیا چه روش هایی برای کاهش پولشویی دارن؟ و چه جوری میشه ازشون الهام گرفت؟
پولشویی برای اقتصاد یه جامعه خیلی مضره، و اگه راه های مناسبی برای جلوگیری از این جرم باشه، شاید جرم های دیگه هم بالتبع کاهش پیدا کنن.
اقتصادهای پیشرفته ی دنیا چه روش هایی برای کاهش پولشویی دارن؟ و چه جوری میشه ازشون الهام گرفت؟
خبرگزاری تسنیم نوشته بود (بر اساس شاخص مبارزه با پولشویی بازل، ایران برای سومین سال متوالی پرریسک ترین کشور از نظر فعالیت های پولشویی معرفی شد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از وال استریت ژورنال، ایران برای سومین سال متوالی از نظر شاخص بازل، که یک شاخص سالیانه در زمینه ارزیابی عملکرد کشورها در زمینه ریسک پولشویی است، جایگاه نخست خود را حفظ کرده است.
نسخه 2016 این شاخص این هفته از سوی انستیتوی بازل در زمینه حکومتداری منتشر شده است. این پنجمین نسخه از این رده بندی است که منتشر می شود. بر اساس این گزارش، وضعیت اکثر کشورها نسبت به سال گذشته، در این شاخص بهبود یافته، اما کارایی بین المللی در زمینه مقابله با پولشویی همچنان ضعیف است.
رتبه نخست ایران در این شاخص در حالی است که این کشور در تلاش است تا سیستم بانکی خود را برای جذب سرمایه گذاری خارجی پس از لغو تحریم ها، پاکسازی نماید.
از نظر شاخص بازل، کشورهایی که بالاترین ریسک پولشویی در آنها وجود دارد عبارتند از: ایران، افغانستان، تاجیکستان، گینه بیسائو، مالی، کامبوج، موزامبیک، اوگاندا، سوازیلند و میانمار. کشور فنلاند در این رتبه بندی، کم ریسک ترین کشور از نظر پولشویی شناخته شده و کشورهای لیتوانی و استونی در رتبه های دوم و سوم جای گرفته اند. بعد از این 3 کشور، کشورهای بلغارستان، نیوزیلند، اسلونی، دانمارک، مجارستان، کرواسی و جامائیکا جای گرفته اند.
گروه کاری اقدام مالی، که یک نهاد بین المللی مقابله با پولشویی و تامین مالی تروریزم است در ماه ژوئن ایران را همچنان در لیست سیاه خود حفظ کرد، اما با تعلیق اقدامات متقابل خود علیه این کشور به مدت یک سال، به تهران فرصت داد تا برای تقویت قوانین خود در این زمینه اقدام نماید.)) امسال به سلامتی مثل سالهای قبل صاحب کرسی اول در زمینه پولشوئی شدیم، یعنی در افغانستان جنگ زده، و خیلی کشورهای بی سیستم و دم و دستگاه وضعشون بهتر از ماست،اگر بخواهیم به این موضوع با دقت نگاه کنیم و جلسات مبارزه با پولشوئی را مدنظر قرار بدهیم به چه نتیجه ایی میرسیم؟ فقط من همینو بگم که اگر فقط و فقط اراده کنیم و بخواهیم جلوی پولشوئی را در اقتصاد کشور بگیریم حدود پنجاه درصد موضوع حل میشه، این قضیه هم شبیه تفکیک زباله ها از مبدا شده که خودمان نمیخواهیم وگرنه شدنیه.
چطورمیشه که یه فعالیت اقتصادی رو که غیر قانونی هست، قانونی جلوه داد؟ به عبارت بهتر: نمونه های پول شویی که معمول هست چه مواردی هستن؟
مسئله پولشوئی قانونی جلوه دادن فعالیت اقتصادی نیست، بلکه ورود پول غیرقانونی به چرخه فعالیتهای قانونی است که هدف اون قطع پول از مبدا غیرقانونی است، پولهایی که از مسیر قاچاق مواد مخدر، رشوه، اختلاس، دزدی و سرقت و مسیرهای خلاف بدست می آید، با استفاده از مراحلی به پول تمیز تبدیل می شود و شما نمی توانید مبدا اون را بدست بیاورید و در حال حاضر ایران بهشت پولشوئی در جهان است، برای مثال در کشوری مثل فنلاند شما ۲۰۰ یورو پول از حسابی را به عنوان نمونه استخراج کنی، کلیه مراحل و چرخه فعالیت اون تا مبدا که محل چاپ آن است بدست می آید،((-پولشویی دارای فرآیند پیچیده، مستمر، دراز مدت و گروهی است که بهطور معمول در مقیاسی بزرگ انجام میشود و میتواند از محدوده جغرافیایی یک کشور فراتر رود. بر اساس این فرآیند عواید حاصل از فعالیتهای مجرمانه با گذر از مراحل مختلف وارد نظام مالی و فعالیتهای قانونی میشوند و با پنهان ماندن منشأ غیرقانونی آن ظاهری قانونی مییابند. بهطور کلی پولشویی مراحل سهگانه زیر را تشکیل میدهد. این مراحل ممکن است همزمان در جریان یک انتقال انجام شود. ولی گاهی ممکن است در اشکال متفاوت و جداگانه صورت گیرد. 1. مرحله جای گذاری (استمرار): این مرحله، پرخطرترین مرحله پولشویی است چرا که در این مرحله احتمال آشکار شدن جرم بسیار زیاد است. پول گردآوری شده از راه بزهکاری باید به حساب اشخاص واریز شود. البته واریز شدن پول نقد کلان به یک یا چند حساب در یک بانک مشخص، نگاهها را به سمت خود جلب خواهد کرد؛ بنابراین یکی از آسانترین راههایی که پول شویان در پیش میگیرند استخدام افرادی است که پولهای نقد را چندین بار و به میزانی کمتر از اندازه تعیین شده برای گزارش دهی، به حسابهای بانکی واریز میکنند و این کار بیشتر با اسکناسهای ریز یا آمیزهای از اسکناسهای گوناگون انجام میشود. همچنین، ممکن است این افراد از بانک چک مسافرتی یا حوالههای پولی دریافت و پس آنها را در بانک هدف سپردهگذاری کنند. جایگزینی از راه حواله، جایگزینی الکترونیک، خرید دارایی، سفته بازی و جا به جایی انبوه، قمار و شرطبندی، جا به جا کردن ارز، خرید بیمه و … از دیگر روشهای پاک نمایی پول در این مرحله است. 2. مرحله لایه گذاری (پوشش دادن): در این مرحله، تلاش برای پنهان کردن سرمایهها از راه لایه سازیهای پیچیده در داد و ستدهای مالی صورت میگیرد که از ردیابی پولها جلوگیری میکند و ابهام و سر در گمی برای دیگران پدید میآورد. در واقع در این مرحله با درست کردن شبکههای پیچیده از داد و ستدهای بانکی که با هدف گریز از هرگونه حسابرسی صورت میگیرد، پولهای غیرقانونی از منبع آن جدا میشود. بهعنوان مثال، پول را به حسابی در خارج از کشو واریز میکنند و یا اینکه سهام بینام شرکتهای صوری را خریداری میکنند. در این مرحله، استفاده از حسابهای الکترونیک نیز رواج دارد و از آن رو که اطلاعات کافی برای تشخیص پولهای ناپاک وجود ندارد روش عالی برای پول شویان است که بتوانند پولهای خود را جا به جا کنند. هدف پول شویان در این مرحله آن است که شناسایی پولهای ناپاک از سوی دولت و مأموران مالیاتی دشوارتر شود. 3. مرحله ادغام که در همآمیزی هم نامیده میشود هنگامی روی میدهد که بتوان پول شسته شده را برای به کار افتادن، بیآنکه شناسایی شود به سامانه قانونی باز گرداند.صدور کارت اعتباری، خرید داراییهای مالی و فروش دوباره آنها، صادرات و واردات، ایجاد مؤسسات مالی از روشهایی است که پول شویان به کار میگیرند تا بتوانند به خوبی پولهای ناپاک را به سامانه قانونی باز گردانند))http://www.iranhoshdar.ir/?PageName=News&ID=1737&Language=1
بطور کلی وجود موسسات مالی و اعتباری یکی از بهترین روشها برای پولشوئی است، زیرا همین که پول از متصدی بانک بگذرد و گزارش پولشوئی را تکمیل نکند، پول قابل ردیابی نیست، خیلی از افراد برای در امان ماندن از تعقیب و گریز به دنبال تاسیس بانک و موسسات مالی و اعتباری میروند مثل برخی بانکها که به اسم برخی افراد منحل شد،پولشویی به عنوان یک جرم مالی تأثیر منفی چشمگیری بر رشد و توسعه اقتصادی کشورها به جای میگذارد. در قطعنامهای که در ژوئن ۱۹۹۸ در مجمع عمومی سازمان ملل متحد تصویب شد، برآورد شد سالانه دستکم ۲ میلیارد دلار پول تطهیر میشود. از جمله اثرات منفی پولشویی میتوان موارد زیر را نام برد:
تخریب بازارهای مالی
فرار سرمایه بهصورت غیرقانونی از کشور
کاهش تقاضای پول و کاهش معینی در نرخ سالانهٔ تولید ناخالص ملی
ورشکستگی بخش خصوصی
کاهش بهرهوری در بخش واقعی اقتصاد
افزایش ریسک خصوصیسازی
تخریب بخش خارجی اقتصاد
ایجاد بیثباتی در روند نرخهای ارز و بهره
توزیع نابرابر درآمد
این انستیتو چطوری اطلاعات جمع اوری می کنه؟
با وجود تاکیدهای زیادی که در مورد سپردن فعالیت های اقتصادی به بخش خصوصی وجود داره اما همچنان 70 درصد اقتصاد ایران به صورت شبه دولتی (یا به قول خودشون خصولتی) اداره میشه. یکی از دلایلی که فعالیت های غیرقانونی توسط این بنگاه ها انجام میشه همین حریم امنی هست که دارند. درضمن ورود نهادهای نظامی به اقتصاد کشور یکی از چالش عمده ای هست که سازمان fatf (گروه کاری اقدام مالی) با ایران در مورد پولشویی داره.
صندوق بین المللی پول توصیه هایی برای شفافیت بیشتر ایران در این زمینه داشته اما عمل مثبتی از طرف ایران هنوز انجام نشده.
#کامنت
ایران همکاری خودش با FATF رو شروع کرده. مخالفان و موافقان خودش رو داشته. با توجه به مواردی که @Ahmad_Khan 'گفتن نگرانی بعضی دوستان قابل درک هست. البته من نمی دونم چقدر این تصمیم از سر ناچاری بوده و چقدر از سر خیرخواهی. بلکم از این طریق یه نفعی به عموم مردم رسید!!!
#پرسش
چه عواملی باعث شده تا ایران به این همکاری روی بیاره؟ گویا تنها کشورهایی که در لیست FATF بودن ایران و کره شمالی بودن.
قبل از پاسخ به سوالتون لازمه بگم که FATF فعالیت همه کشورها رو در زمینه اجرای آئین نامه های مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم رصد میکنه و کشورها رو در این زمینه به سه دسته تقسیم میکنه:
1- کشورهایی که همکاری کامل داشته اند که بیشتر کشورهای توسعه یافته هستند.
2- کشورهایی که در زمینه همکاری در حال پیشرفت هستند.
3- کشورهایی که هیچ همکاری ای نمی کنند. خود این دسته به دو گروه تقسیم میشن که اقدام متقابل در برابرشون انجام میشه یا نمیشه.
همکاری ایران با fatf به دولت دهم برمیگرده که به صورت لایحه ای به مجلس ارائه شده و توسط مجلس به تصویب رسیده. اما در اون زمان به دلیل وجود تحریم ها این مساله قابل توجه نبود اما الان که مانع تحریم ها برای همکاری نهادهای مالی بین المللی با ایران برداشته شده، خطراتی که مسائل پولشویی ایجاد میکنه کشورها رو از تعامل با ایران باز میداره. اما ایران نیازمند این نوع همکاری های بین المللی هست و به همین دلیل قصد داره از لیست سیاه fatf بیرون بیاد.