تفکر مراقبتی چیست؟ برای یادگیری آن چه باید کرد؟

در فلسفه برای کودکان، فبک، سه سبک تفکر برای آموزش به کودکان معرفی میشه: تفکر خلاق، تفکر انتقادی و تفکر مراقبتی که هدفش، آموزش تفکر عمیق فلسفی و پرورشِ قدرتِ استدلال، داوری و تمیز در کودکان و نوجوانان هست.

از دو سبک تفکر خلاق و انتقادی زیاد شنیدیم، ولی راجع به تفکر مراقبتی فقط در همین حد می دونم که باید از ایده و تفکرمان مراقبت کنیم! :wink: اما چطور؟!

تفکر مراقبتی چیست و چطور آن را در خودمان رشد دهیم؟

تفکر مراقبتی

6 پسندیده

تفکر مراقبتی یا Caring Thinking در کنار تفکر خلاق[1] و تفکر انتقادی[2]، بُعد سوم از تفکر رو تشکیل می‌دهد: با هدف فکر کردن با قلب! هسته‌ی اصلی این شیوه‌ی تفکر، هیجانات و احساسات هستند.

چهار جنبه برای تفکر مراقبتی معرفی شده که به درک مراحل یادگیری این سبک تفکر کمک می‌کنه:

  1. تفکر به ارزش‌ها: در نظر گرفتن ارزش هر چیزی فارغ از ارزش مالی آن. به عنوان مثال تمرین زیر می‌تواند کمک کند:

    • ارزش رنگین‌کمان را توصیف کنید.
    • اندازه‌ی تنهایی را توصیف کنید.
    • شکل و شمایل غم را توصیف کنید.
    • وزن کدام بیشتر است: یک قول یا یک اشتباه؟
    • بوی . . . . . من را با . . . . . . پر می‌کند.

    تمام تمرکز در این جنبه از تفکر مراقبتی به فکر کردن با قلب (و دل) هست و نه مغز و منطق. و معمولا کسانی که استرس‌های احساسی شدیدی را تجربه می‌کنند توانایی بیشتری در این جنبه از تفکر مراقبتی دارند.

  2. تفکر عاطفی: تجربه کردن واکنش احساسی شدید نسبت به یک کار بد. به عنوان تمرین، خوب است درباره‌ی حستان در موقعیت‌های زیر در قالب «من احساس . . . . . کردم وقتی شما . . . . . . کردید» بحث کنید:

    • کسی سر شما داد می‌زند.
    • به کسی می‌گویید «ساکت شود».
    • کسی به شما پشت می‌کند.
    • شما به کسی پشت می‌کنید.
  3. تفکر فعال:‌ با شور و شوق از چیزی مراقبت کردن و برای بهبود چیزی تلاش کردن. بهترین تمرینی که برای این سبک از تفکر سراغ دارم مشارکت در گفتگوهای پادپُرس و یا پیگیری فعالیت‌های شهروندی هست.

  4. تفکر نظری: چیزی را با آنچه می‌توانست باشد، حالت ایده‌آل، مقایسه کردن. فکر به سوال‌های فلسفی زیر می‌تواند یک تمرین مناسب برای این سبک از تفکر باشد:

    • در چه دنیایی دوست داریم زندگی کنیم؟
    • چه چیزی زندگی را ارزشمند می‌کند؟
    • انسان بودن به چه معنایی است؟
    • تاثیر و عواقب رفتار فلان انسان بر روی فلان کشور چیست؟

مرجع نوشته‌ها: تفکر مراقبتی، هوش جدید


  1. با هدف تولید کردن ↩︎

  2. با هدف ارزیابی کردن ↩︎

4 پسندیده

نخست از فکر خویشم در تحیر /چه چیزست آنکه خوانندش تفکر
چه بود آغاز فکرت را نشانی/ سرانجام تفکر را چه خوانی

مرا گفتی بگو چبود تفکر / کز این معنی بماندم در تحیر
تفکر رفتن از باطل سوی حق / به جزو اندر بدیدن کل مطلق
حکیمان کاندرین کردند تصنیف /چنین گفتند در هنگام تعریف

که چون حاصل شود در دل تصور /نخستین نام وی باشد تذکر
وز او چون بگذری هنگام فکرت / بود نام وی اندر عرف عبرت
تصور کان بود بهر تدبر /به نزد اهل عقل آمد تفکر
گلشن راز{حضرت شیخ محمود شبستری}

1 پسندیده