آخر هفته در حال کار تو باغچه م بودم، که یه پروانه ی نیمه جون دیدم. خیلی نمیتونست تکون بخوره. خیلی وقت های دیگه هم هست که حشرات دیگه ای میبینم که مثلا شاخک هاشون چیده شده یا دست و پاشون کنده شده.
با توجه به اینکه حشره ها دستگاه عصبی پیشرفته ای ندارن، آیا درد رو حس میکنن؟ مخصوصا که خیلی وقت ها میبینم که حشره های آسیب دیده دور خودشون پیچ و تاب میخورن، حالا یا ناشی از درد هست این پیچ و تاب و یا شاید به دلیل اینکه نمیتونن حرکت درست رو انجام بدن، و اندام حرکتی شون از کار افتاده، تلاششون به شکل پیچ و تاب دیده میشه.
و آیا این حشرات رو بکشیم تا کمتر آزار ببینن یا بهشون وقت بدیم شاید بتونن خوب شن و یا آیا راه دیگه ای برای کمک بهشون هست؟
توی یه مستند در مورد پلنگ ایرانی نشون میداد که پلنگهایی که به خاطر تیراندازی شکارچیان اسیب دیدند و قابل درمان نیستند رو بهتره از بین ببرند که درد زیادی نکشند
اما نمیدونم این حشرات چطوری هستن از منظر درد کشیدن
یکی از ویژگی های ما آدما این هست که وقتی دچار درد هستیم روند عادی زندگیمون دچار اختلال میشه. مثلا روند خواب و غذا خوردن. اما در مورد جشرات دیده شده که در حالی که مثلا شکمشون آسیب دیده و یا مورد حمله انگل قرار گرفتن و همینطور زمانی که توسط موجود دیگه ای خورده میشن، هیچ به روی خودشون نمیارن و به روند عادی زندگیشون (مثل خوردن) ادامه میدن.
اصلا درد چیه؟ یکی از سوالای وحشتناک من همیشه این بوده که: “تا چه حد از درد رو می تونم تحمل کنم و وقتی به این نهایت برسم چه اتفاقی برام می افته؟”
درد به نحوی هشدار عصبی بدن به اسیبهای اعضای متصل به سیستم عصبیه. تا اونجائی که میدونم درد از طریق خود بدن کنترل میشه. برای مثال ترشحات خاضی مثل مرفین از نخاع باعث کاهش درد میشه. اگه در حد نه چندان زیادی درد از نظر شدت، طولانی مدت به بدن وارد بشه اصطلاحا بدن میتونه به اون عادت کنه. ولی درد ممکنه در حدی هم باشه که باعث بیهوشی بشه. خود درد فقط روی سیستم عصبی اثر داره و نمیتونه باعث مرگ بشه. چندان مطمئن نیستم ولی شنیدم که عصبهای خاصی وجود دارن توی مغز که میتونن احساس درد را از بین ببزن ولی در حالت عادی غیرفعالن.
سیستم عصبی حشرات و حتی حیوانات مسلما با ما انسانها تفاوت داره ولی حیوانات نیز مانند ما در صورت صدمه و مجروحیت از ادامه زندگی باز میماند و فکر میکنم در نهایت با یک مرگ تدریجی خواهند مرد هرچند که برخی حیوانات درد رو هم حس میکنند و از واکنشهایی که دارند مشخص است که درد میکشند !
تیتر سوال رو که خوندم یاد اولین قسمت سریال خانه پوشالی (House of Cards) افتادم . اول فیلم که یک ماشین به سگ همسایه فرانسیس آندرود میزنه و فرانک بالای سرش میگه : توی دنیا دو نوع درد داریم . یک دردی که آدم رو قویتر میکنه و یه دردی که هیچ فایدهای جز زجرکشیدن نداره بعد سگ زخمی رو میکشه و میگه من از درد دوم متنفرم !!