چرا خونه های حیاط دار تبدیل به آپارتمان میشن؟
مگه جمعیت ایران انقد زیاده که این همه آپارتمان لازم باشه؟ چند سال پیش تو اخبار شنیدم که میگفت تعداد زیادی از واحدهای آپارتمانای ساخته شده خالین. صاحبای خونه ها فقط بخاطر سود اینکارو میکنن؟
به عنوان یه مشاهده:
در زنجان و مناطق نسبتا لوکس، دیدم که به شدت ساخت آپارتمانهای با هزینه بالا رایج شده. نکته عجیب اینه که در کنار همین ساخت و ساز، اکثر واحدهای آپارتمانی لوکس خالی هستن و به نظر میاد که هیچ ذهنیت اقتصادی پشت اینکار نیست!
نکته مهم دیگه اینه که حتی این افزایش تعداد منجر به رقابت و کاهش قیمت اجاره یا فروش نمیشه! مکانیسم بازار در معاملات مسکن ایران به هیچ وجه جریان نداره. شاید به همین دلیل این ذهنیت به فرد القا میشه که ارزش بالایی در این ساخت وساز وجود داره، در حالیکه در واقعیت این ارزش تبدیل به معامله نمیشه و صرفا در حد یک کالا در دست صاحب خونه باقی میمونه.
یک عامل مهم دیگه در تنظیم بازار و اجازه ساخت و ساز نهفتهست. شهرداریها معمولا به عنوان مالکان شهر عمل میکنن نه نهادی برآمده از عموم مردم برای نظارت بر سیستمهای مختلف. بنابراین صرفا به دنبال سهم خودشون از این بازار سردرگم و فشل هستن. در نهایت هم قرار نیست در این موارد به کسی پاسخگو باشن.
یک طرز تفکر جالبی در ایران حاکم است: این که خرید مسکن یک راه سرمایهگذاری است و همه این موضوع را پذیرفتهاند. بنابراین مسکن را استفاده نمیکنیم بلکه آن را مانند طلا یا ارز خارجی ذخیره میکنیم. نتیجه این طرز تفکر این است که ما خانه را نمیخریم که در آن زندگی کنیم، بلکه ممکن است چند خانه داشته باشیم که حتی خالی از سکنه باشند.
در همسایگی ما در تهران خیلیها خانههای چند طبقه ساختهاند که همگی خالی است. دلیلاش قیمتهای گزاف و غیرواقعی و متراژهای بالا است که باعث میشود کسی قدرت خریدشان را نداشته باشد. چه کسی ۲ میلیارد پول برای خرید یک خانه دارد؟ حتی یک پزشک متخصص با درآمد ماهانه ۴۰ میلیون تومان، باید ۵۰ ماه تمام پولش را پسانداز کند تا به چنین پولی برسد.
به نظر عرضه و تقاضا اصلا در این بازار نقشی ندارد. قدرت خرید هم همینطور.
سلام…
من همه جواب ها رو نخوندم، خودم هم آپارتمان نشینم، لذت زندگی تو یه خونه حیاط دار همراه با درخت و پنجره های زیاد اصلا قابل مقایسه با آپارتمان و خونه ها و پله های تنگ و تاریک و دلگیر نیست…
اما فک کنم جدا از سود کلان اینجور ساخت و ساز، هزینه خرید خونه برای بیشتر مردم زیاد و حتی سرسام آور هستش و شده یه آرزو برای خیلیا بماند که امنیت بیشتر، افزایش زندگی مجردی با درآمد نه چندان زیاد هم کم موثر در این افزایش آپارتمان سازی نبوده…
اما به هرحال خرید و یا ساخت یه آپارتمان نقلی که اسمش رو بشه خونه گذاشت و با خیال راحت توش پاتو دراز کنی شاید فقط از طریق آپارتمانها ممکن بشه و صد البته هزینه خیلی کمتری داره
من موافق نیستم که افزایش آپارتمانها قیمت رو کاهش میده. در واقع معضل همینه که بازار عجیبی در ایران وجود داره که ناشی از خلاهای قانونی در سطح کلان هست. اینکه موقعیت برای آدمها پیش بیاد که خونه داشته باشن، اصلا هدف بدی نیست ولی مسیر آپارتمانسازی به این سمت و سو نیست، صرفا به سمت تبدیل پول به سرمایهای هست که به شکل صوری و حبابی به املاک نسبت داده شده.
کمی تحلیلیتر بخوام بگم:
مُسَکِن مَسکَن یکی از دم دستترین سیاستهای خروج از رکود اقتصادی برای دولتهاست. در این سیاست، دولت بازار مسکن رو بیشفعال میکنه، ولی نه به شکل بازار آزاد بلکه با پشتوانه وامهایی که باعث میشه قیمت در اثر عرضه سقوط نکنه. در نتیجه بازار برای سرمایهگذارها جذاب میشه، به طور موقت هم اشتغال ایجاد میشه، هم نقدینگی در جامعه مهار میشه. ولی در طولانی مدت این بازار در نهایت اشباع میشه و باید در طول مدتی که بازار فعال هست، مسائل اقتصادی که باعث رکود شدن، حل شده باشن که سرمایه از بازار مسکن به سمت بازارهای اصلی و تولیدی بره. در غیر اینصورت ضربه مهلکی به اعتماد اقتصادی و بازار وارد میشه که به سادگی قابل جبران نیست، اتفاقی که در رکود اوایل ۲۰۰۰ در آمریکا اتفاق افتاد و بعد از دو دهه هنوز ترمیم نشده.
داستان اینه که در ایران این روش موقت تبدیل به سیاست دائمی شده و مافیای قدرتمندی در دولت و شهرداریها رشد کردن که همچنان تلاش میکنن تا بازار مردهی مسکن رو حفظ و حتی فعال کنن. دلیل هم البته واضحه، حل مسائل اصلی اقتصادی (رونق تولید، شفافیت اقتصادی، ایجاد اعتماد در بخش خصوصی و …) هیچوقت مدنظر سیاستمداران ایران نبوده، چون در افق سیاست ایران اهمیتی نداره که شما به چه شکلی عمل کردین، فقط مهمه که مشکلات رو بندازین به دوره بعد از خودتون!
نهایت این کار چی میشه؟ هرچقدر حجم سرمایه در این بازار بالاتر بره، شدت سقوط در شرایط نرمال اقتصادی بیشتر خواهد بود. یعنی اگر سیاست حفظ بازار و قیمت مسکن یهو برداشته بشه، اونقدر رقابت و عرضه شدید هست که سقوط بازار و تنش در بازار شدیدتر خواهد بود. مهمترین بازندگان این داستان، سرمایهگذاران خُرد و خریدارانی هستن که از وامهای مسکن رو در قیمتهای رو به افزایش گرفتن و الان با سقوط قیمت و بازار، هم ناچار هستن قسطهای بیشتری به بانکها بدن هم سرمایه کمتری در زندگی خواهند داشت.
این اتفاق چندین بار در کشورهای مهم افتاده. همین الان چین در معرض همین داستان قرار گرفته و خطرات این مشکل، کمتر از داستان تعرفهها برای اقتصاد چین نیست!
زمین به این بزرگی ! چرا انسانها به صورت خیلی فشرده و متراکم در مناطقی محدود شده زندگی میکنند و مجبور میشوند خانههایشان را روی هم بسازند ؟!!
تنها میشه گفت هزینه گسترش افقی شهرسازی از گسترش عمودی آن بیشتره ولی آیا بشر غنی نمیتونه با تجمیع مناسب و مصرف مدبرانه منابع و جلوگیری از ولنگاری و ولخرجی مصرفانه به سمت توسعه شهرنشینی افقی بره؟!
حرفاتون رو میپذیرم اما من قطعا منظورم از آپارتمان و اپارتمان سازی چیزی نیست که الان در ایران رایج هستش، خونه هایی که یوقتایی هزینه تمام شده اش از خانه های ویلایی و حیاط دار بالاتر هستش و هوش رو از سر میبره، فقط هدف افزایش قیمت تمام شده اون هستش…
اما قاعدتا آپارتمان ها و مجتمع ها از ابتدا با هدف کاهش هزینه های خرید خانه و متمرکز کردن امکانات زیربنایی در وسعتی کم بوده تا هم به مردم کمک شه و هم به دولت( البته در کل دنیا)
که متاسفانه در ایران چند سالی است که مدل و نگاه کاملا عوض شده و وقتی وارد منازل جدید مخصوصا از نوع آپارتمان میشینیم. بقدری فضاهای پرت و تزیینات چرت دارند که نه تنها جذابیتی نداره حتی یوقتایی کنسل کننده و دلگیر هم هست.
جالب اینجاست که آپارتمانهای ۱۰ یا ۱۵ سال اخیر ایران خیلی خونه تر بودند، جادارتر و متناسب با تعداد نفرات و پول تو جیب مردم.
الان خریدن یه آپارتمان نقلی هم برا خیلیا میسر نیست چرا که حتی اگر مساحت کمی داشته باشه بقدری چیزای مازاد توش گذاشتن که قیمتش میشه سرسام آور.