جمعبندی راهکارهای پادخان دوم: اصلاح الگوی محصولات کشاورزی
مسئله اصلاح الگوی کشت در کشاورزی، ورودیها و خروجیهای متعددی دارد که هنگام ارایه راهکارها باید در نظر گرفته شوند. همچنین چالشهایی سر راه وجود دارند که باید در برنامهریزیهای آینده مورد توجه قرار گیرند.
در ادامه سه راهکار برگزیده که از دل گفتگوی جمعی بیرون آمدهاند، برای مطالعه راحتتر به خلاصه شدند:
۱. میکروکتابی برای کشاورزان و مصرفکنندگان مواد غذایی
در این ایده، بر موضوع ارتقای آگاهی عمومی کشاورزان و مصرفکنندگان محصولات کشاورزی تاکید میشود. با افزایش آگاهی مصرفکنندگان نسبت به میزان آب هزینه شده و قیمت واقعی این آب در کشت محصولات، و از طرف دیگر افزایش آگاهی کشاورزان نسبت به روشهای نوآورانه و سودآور برای نغییر الگوی کشت، میتوانیم جامعه را به هماهنگی و همدلی در تغییر الگوی کشت محلی محصولات کشاورزی، ترغیب کنیم. از آنجا که جامعه کشاورزان و مصرفکنندگان از هم جدا نیستند، این کتابچه برای هر دو گروه طراحی میشود.
قسمتی از این کتاب میتواند به گردآوری مجموعه داستانهای موفقیت کشاورزانی اختصاص داده شود که در تغییر مدل کشت (از محصول پرمصرف به محصول کممصرف) موفق بودهاند: مانند داستانِ کشاورز سبزواری که با تغییر محصول به پسته وضعیت بهتری پیدا کرده است.
۲. تغییر عادتهای غذایی به کمک لیستهای راهنما
با تغییر تدریجی عادتهای غذایی، میتوان تا حد زیادی بر میزان تولید محصولات کشاورزی تاثیر گذاشت. نمودار زیر میزان آب مصرفی (به ازای هر ۱۰۰ گرم) چند محصول کشاورزی و دامداری را نشان میدهد (منبع). تنها حذف گوشت قرمز از وعدههای غذایی، تغییری اساسی ایجاد خواهد کرد.
برای تشویق مصرف کنندهها میتوان لیستی از غذاهای خوشمزه که آب کمی مصرف میکنند، تهیه کرد. این ایده را قبلا گیاهخواران اجرا کردهاند و تا حد زیادی موفق بودهاند. همچنین میتوان جدولی از میزان آب مصرفی هر وعده غذایی و ارزش غذایی آن تهیه کرد تا مصرف کننده را در انتخاب یاری کند.
ضمن اینکه محصولات مورد نیاز در این لیستها را میتوان با در نظر گرفتن وضعیت آبی هر استان و گیاهان محلی آن (بعد از مشورت با متخصصین کشاورزی)، به عنوان راهنمای کشت محصول در اختیار کشاورزان یک منطقه قرار داد.
۳. ایجاد ارتباط بین کشاورزان و خریداران
تضمین فروش همیشه یکی از دغدغههای کشاورزان بوده است. یک راهکار مناسب این است که کشاورزان را دور هم جمع کرد و با آنها ارتباط برقرار کرد. برای مثال شبکهای از کشاورزان را در نظر بگیرید که ایشان را به بازارهای ترهبار یا کارخانههای فرآوری مواد غذایی وصل میکند. بعد از چند سال با تحلیل دادههای سفارش (حجم مورد سفارش، نوع محصول، دانستن مکان جغرافیایی خریدار و کشاورز) میتوان بستهی پیشنهادی به کشاورز فرستاد و حتی عرضه و تقاضا را تضمین و پیشبینی کرد.
قدمهای پیشِ رو برای تکمیل راهکارها
پیشنهادم این است که در ادامه، با همراهی هم، برهمکنشهای مورد نیاز هر راهکار رو در قالب پروتوتایپهای خیلی ساده دربیاریم. مثلا برای ایدهی میکروکتاب، فهرست اون، روش جمع آوری محتوای کتاب، روش معرفی و تبلیغش رو بکشیم بیرون. حتی در صورت نیاز میشه این کار رو در قالب موضوعات جدا پیش برد.
تهیه این پروتوتایپها زمان خیلی زیادی نمیخواد. و میشه ازشون کمک گرفت و توسط دوستان کشاورز و یا خریدار اونها رو مورد تست قرار داد و از نقد مستقیمشون برای بهبود راهکار بهره برد.
نمونه یک پروتوتایپ سریعِ کاغذی