نمیدونم عنوان سوالم رو درست پرسیدم یا نه.
یه شرحی اینجا می نویسم شاید منظورم رو متوجه بشید.
یه بحثی اینجا قبلا بود که چطوری قبل از خوندن کتابی بفهمیم که خوب هست یا نه
یه سری کتاب خریدم (چندین بار این مساله پیش اومده) که نویسنده اش رو شناخت داشتم، سخنرانی ازش دیدم، یا مقاله خوندم ازش. ولی وقتی کتاب ترجمه شده‌اش به فارسی رو خریدم خیلی پشیمون شدم.
سریعترین راهی که به ذهنم رسید این بود که با مترجم تماس بگیرم. هنوز موفق نشدم. (دوبار امتحان کردم)
حالا میخوام با انتشارات تماس بگیرم (نتیجه رو میذارم اینجا) چون اشکالات ویرایشی زیادی هم داشت متاسفانه.
و سوال بعدی اینکه یه جایی مثل https://www.goodreads.com/ چقدر به اهدافش رسیده و موفق بوده؟ و مردم چقدر ازش راضی بودن؟
یک سری کتاب فروشی در تهران دیده‌ام که به شما این امکان را می‌دهند که روی یک صندلی راحت بنشینید و کتاب مورد علاقه‌تان را بخوانید. بعد اگر دوست داشتید کتاب را می‌خرید. یکی از این کتاب فروشی‌ها در خیابان کریم‌خان بین خیابان ماهشهر و ایرانشهر قرار داره و فوق‌العاده جای دنج و خلوتیه.
شاید پاسخ خیلی سطحی باشه. اما به نظر من طراحی و صفحه‌بندی یک کتاب خیلی می‌تونه کیفیت ترجمه را نشان بده به قولی رنگ رخساره خبر می‌دهد از سر درون! اگر بخوام نظرم رو بشکافم وقتی یک ناشر برای ظاهر یک کتاب سعی می‌کند که از یک طراح خوب استفاده کند و یا چاپ خوبی دارد که نشان از چاپ‌خونه خوبی است. این را نشان می‌دهد که برای تهیه این کتاب تیم حرفه‌ای گرد هم امدند پس احتمال اینکه از مترجمی زبده و حرفه‌ای استفاده شده باشه بیشترِ! و این موضوع برعکس هم است اگر از چاپ و طرح جلد خوبی برخوردار نباشه احتمال اینکه ناشر از مترجم خوب هم استفاده نکرده باشد بیشتر میشه.
مثلاً خودم این جواب رو که خوندم اولین چیزی که اومد تو ذهنم جلد و طراحی روی جلد کتاب بود. همین الان هم کتابی رو دارم میخونم که طراحیش خیلی فانتزیه و اگه به خودم بود اصلاً نمی خریدمش. امانته دستم و از خوندنش لذت میبرم. منتها همین طراحی فانتزیش به نظرم حمل و نگهداریش رو سخت کرده. البته معلومه که واسش هزینه شده که قیمتش رو خیلی بالا برده.
موافقم، البته با این فرض که منظور از طراحی خوب یه کتاب لزوما طراحی فانتزی نباشه، بلکه طراحی کاربرپسند باشه، یعنی ناشر وقت گذاشته و طراحی انسان-دوستانه برا مطالعه کتاب رو پیدا کرده باشه.
تجربه
کتاب ایده عالی مستدام، خلق مدل کسب و کار، و یا خودباوری در خلاقیت کتاب هایی هستن که هر سه رو خریدم. اولین نقطه تماس باهاشون، ظاهرشون بود که برام جذاب و متفاوت بود، در حدی که اولین بار که کتاب نردبون دار ایده عالی مستدام رو دیدم، بردمش پیش دوستام تبلیغش رو هم کردم!
ولی هیچ کدوم رو تا ته نخوندم! خیلی جهش داره ترجمه ش. یعنی ترجمه هاش رو لازمه تو ذهنم ترجمه کنم تا بفهمم. الان هم اگه به مشکلی در زمینه مارکتینگ یا مدل کسب و کار بربخورم ترجیح میدم تو گوگل انگلیسی بگردم!
از اون طرف کتاب تست مامان، هم طراحی و ظاهر خاص خودش رو داره، و کتابی بود که اولین چیزی که برام خوشایند بود سبکی و انعطاف پذیری طراحی کتاب بود. یعنی کتاب خیلی خوش دست بود! و باز هم به دلیل همین خوشدستی به چند نفر نشونش دادم. تولحظات مختلف تو مترو همراهم بود، بدون اینکه بتونم بخونمش. و در عین حال ترجمه ش هم خیلی روون و خوب بود و باعث شد هم بخونمش و هم هر بار که لازمه به مصاحبه با افراد فکر میکنم برم سراغش … .
راجع به گودریدز، نمیدونم خود سازنده هاش به هدفشون رسیدن یا نه، ولی من بارها ازش استفاده بردم. مثلا دنبال کتاب های خوب در رابطه با تاریخ ایران که بودم مرورهایی که در گودریدز نوشته شده بود به دردم خورد.
رشد بازدید ازش هم، با توجه به ماهیت فرهنگی و بلندمدت ترش، بد نبوده:
این مشکل وقتی حادتر میشه که چندین ترجمه از از یک کتاب موجود باشه. اما می تونه به رقابتی شدن فضای ترجمه و تلاش برای بهبود ترجمه و چاپ کتاب کمک کنه. اگه چند تا ترجمه از یک مترجم رو بخونی، کم کم دستت میاد که ترجمه اش روون هست یا نه. اما زمانی که فقط یک ترجمه از یک اثر هست معمولن ناچاری همون رو بخونی.
کاری که میکنم اینه که وقتایی که شک دارم از دوستام که اون کتاب رو خوندن می‌پرسم. ریویوهای گودریدز هم می‌تونه کمک کننده باشه.
