استفاده از گوشت یا مواد غذایی که آب و خاک زیادی صرفشون میشه
ایجاد آلودگی هوایی، آبی، صوتی، نوری و …
تولید گازهای گلخانهای
و …
به زمین آسیب برسونیم. برخی راه حلهایی که دیدم برای برطرف کردن یک آسیب مثلا تولید نکردن بستهبندی غذایی پلاستیکی مطرح میشه به روشهای دیگری زمین رو آزار میده مثل استفاده از کاغذ یا پوششهای غذایی… حتی این که تا چه میزان اشکالی نداره؟ مثل سبد سهامی که در بورس مطرحه، آیا می توان سبدی از راهحل ها با تعیین میزان مصرف تهیه کرد؟
اگر ما نتونیم مقایسه خوبی داشته باشیم که بدونیم چقدر از یکی معادل دیگری میشود و در چه شرایطی، خیلی از راهحلهای محیط زیستی سریعتر و بهتر به جواب میرسند و شاید به این نتیجه برسیم برخی از کارهای محیط زیستی به ضرر محیط زیست و زمین هستند.
اگه مجهز به ابزار و این علم بشیم که بتونیم LCA = چرخه حیات هر چیزی که تولید می کنیم رو ارزیابی کنیم (انالیز گهواره تا گور یک موجود )، در گام بعدی میشه با مقایسه چرخه حیات چیزهایی که می سازیم، بفهمیم کدوم یکی ضرر کمتری به سیستم وارد می کنه.
مثلا الان باب شده که کیسه پارچه ای بهتر از پلاستیکی هست. سوال باید این باشه که از تولید تا بازیافت کامل یه کیسه پلاستیکی و پارچه ای چه هزینه هایی روی دوش سیستم میذاره؟ ایا ممکنه که عطش بیش از حد پنبه ای که برای تولید کیسه های پارچه ای استفاده میشه به زمین بیشتر اسیب بزنه یا زیست تخریب پذیر نبودن پلیمرهای پلاستیکی؟
جواب این سوال نیاز به علم و ابزاری داره که فکر نمی کنم الان بهش مجهز شده باشیم.
حالا فرض کنیم که بعد مطالعه چرخه هاشون، بفهمیم که کیسه پارچه ای در کل ضرر کمتری به سیستم وارد می کنه. چقدر احتمال داره که وقتی یه کیسه پارچه ای می خریم ازش استفاده می کنیم؟ چقدر خودمون رو پایبند می کنیم که هربار میریم خرید حتما با خودمون ببریمش؟ وقتی بدون برنامه قبلی میریم خرید (مثلا سر راه برگشت به خونه ) چی میشه؟
اینجا باید کسانی وارد کار بشن که کیسه های پارچه ای رو همگانی کنند. یا اگر فهمیدیم که پلاستیک ضرر کمتری میزنه به مردم اگاهی بدن که زمینهای زیر کشت پنبه رو که برای تولید کیسه پارچه ای به کار میره رو کمتر کنند.
شخصا با خیلی از دوستداران محیط زیست بحث کردم. اما هیچ کدومشون نتونستن حتی ثابت کنن که استفاده از کیسه پلاستیکی میتونه واقعا در آینده نابود کننده تر از کیسه کاغذی یا الیاف طبیعی باشه.
وقتی شما نتونید دلایل شفاف، واضح و قابل درک ارائه کنید کسی به حرف شما گوش نمیکنه. اما اگر بتونید دقیقتر و علمیتر حرف بزنید حتی خود شما هم راحتتر به حرفی که میزنید عمل میکنید.
حتی مکان، زمان و میزان مصرف هم مهمه. مثلا اگر پلاستیک بعد از مصرف به خوبی جمعآوری و به درستی بازیافت بشه میتونه حتی بهتر از کیسه پارچهای باشه. یا استفاده از پلاستیک در مناطق مرطوب بهتره و …
به این طریق دوستداران محیط زیست میتونن در تبلیغاتشون هدفشون رو دقیقتر و شفافتر و هدفمندتر بیان کنن، یا حتی توجه سرمایهگذارها، شرکتها و دولتها رو بهتر جلب کنند.
چون برخی توانستهاند در تبلیغات شهری ضرر نوشابه نسبت به لبنیات رو واضحتر برسونند (شاید هم به خاطر چاقی و دیابت در شهرها باشه).
در تغییر خردهفرهنگها، ارائه جایگزین مناسب، در دسترس و مطمئن اهمیت اساسی داره.