میزگرد مجازی نُوآ، به میزبانی وب سایت پادپُرس که یک بستر نوآوری جمعی است، برگزار می‌شود.
تیم مسئله‌بازهای برتر پادپُرس که علاوه بر دانش و تجربه‌ی کافی، مطالعه‌ی خوبی نیز از بحثهای مختلف ارائه شده در پادپُرس دارند، موضوعات مهم‌تر را از بین دغدغه‌های جامعه‌ی کاربری پادپُرس انتخاب می‌کنند و برای نظرسنجی نهایی و انتخاب توسط جامعه مطرح می‌کنند.
سپس از ذی‌نفعان مختلفِ موضوع دعوت می‌کنیم در طول یک هفته، در فضای مجازی پادپُرس گرد هم بیایند و در مورد جنبه‌های مختلف موضوع نُوآ به ابراز دانش، تجربه، دیدگاه، ایده‌ها و نظراتشان بپردازند.
موضوع نهایی
برای نُوآ۰۰۸، که در دی ۱۳۹۶ برگزار خواهد شد، دو موضوع زیر برای نظرسنجی انتخاب شده است:
ایران از نظر تکنولوژی در چه وضعیتی است؟
اخلاق اجتماعی چقدر نیاز به بروزرسانی دارد؟
هر دو موضوع مهم هستند، در عین حال برای فصل پیش ِ رو، فقط یک موضوع را در قالب نُوآ پیگیری خواهیم کرد. شما کدام موضوع را انتخاب می‌کنید؟
تعریف اخلاق اجتماعی از ویکی‌پرسش: ارزش‌ها و ضدارزش‌های حاکم بر رابطه فرد با سایر انسان‌ها می‌باشد.
بروزرسانی اخلاق اجتماعی یعنی اون چیزی که به مرور زمان در اجتماع به عرف تبدیل شده (اون دسته از خصوصیات اخلاقی که درست یا نادرست از طرف افراد جامعه پذیرفته شده)، آیا لازمه دینامیکی داشته باشه؟
مثلا عرف صدسال پیش آیا لازمه با عرف امروز متفاوت باشه؟ چقدر؟
تا آخر این هفته نظرسنجی ادامه پیدا میکنه، پیشنهاد میکنم برای بروز اهمیت هر کدوم از این مباحث و باز شدنش، به جای انتقال بحثهای VIP به شکل مستقیم به اینجا، هر کدوم نظر خودمون رو بگیم. فکر میکنم ارزشمندتر هست و با روحیات نامنفعل که همه‌مون دوست داریم در پادپُرس ببینیم سازگارتر .
نظر شخصی راجع به اخلاق و تکنولوژی
تکنولوژی و اخلاق هر دو از جنس زیرساخت هستن، و تکیه گاهی برای اتفاق‌های بهتر. یکی زیرساخت سخت و ابزاری (از جنس امکانات)، دیگری زیرساخت نرم و انسانی (از جنس خلق و خو).
احتمالا هر کدوم بدون اون یکی بی معناس. مثلا بهترین اخلاق رو داشته باشیم ولی به دلیل نبود امکانات، نتونیم پیشرفتی رقم بزنیم سریع به شرایطی دچار میشیم که بی‌اخلاقی باب میشه.
چه دستاوردی ممکنه از میزگرد مجازی راجع به یکی از این دو موضوع حاصل بشه؟
خوب میشه اگه:
راجع به تکنولوژی، مستنداتی جمع آوری بشه که بهمون نشون بده از نظر تکنولوژی کجای کار هستیم؟ مثلا ایا تکنولوژی ساخت سوزن رو داریم؟ دانشش رو چی؟ چی کم داریم؟ نقطه قوتمون کجاس؟ چه کارهایی تا الان کردیم و بی ثمر بوده؟ چه کارهایی میتونستیم بکنیم و نکردیم؟ …؟
با توجه به جمع دانش-جو و اهل عمل اینجا، این مستندات میتونه خیلی به حرکت‌های آينده که منجر به ارزش‌آفرینی میشه کمک کنه.
راجع به اخلاق، گفتگو کنیم، بگیم و بشنویم.
و در نهایت هر کدوم از افرادی که در این میزگرد شرکت و گفتگو کنن، به فکر میفتن که کدوم دسته از اخلاقیاتشون قابل بهبوده. در واقع ارزش اصلی میزگرد، میشه تاثیر فردی ش. ضمن اینکه در کنارش گفتگوهامون مستند میشه و در دسترس افرادی قرار می‌گیره که در وب راجع به خیلی بداخلاقی‌ها و خوش‌اخلاقی‌های اجتماعی جستجو میکنن.
پیشتر عقلا می گفتن چه خوبه قبل از هر پدیده اجتماعی اول فرهنگ استفاده از اون جا بیفته .ولی افسوس که نشد!!! اتومبیل آمد ولی فرهنگش نیومد.آپارتمان نشینی اومد ولی فرهنگش نیومدو…
تکنولوژی کمیتی قابل بحث هست و میتونیم از داده های جاهای دیگه غیر از ایران استفاده کنیم. در نهایت میشه دیدگاهی به دست آورد که در سطح بنیادی به چه چیزهائی نیاز داریم و اگر کسی علاقه مند بود در حوزه خودش میتونه قسمتی از وقت و انرژی خودش را روی چه چیزی صرف کنه تا به بهبود وضعیت کمک کنه.
اخلاق اجتماعی براساس تعریفی که @lolmol ارائه داد، وابسته هست به فرد و اجتماع. حتی تا اینجا، مشکلی در بحث درباره اون پیش نمیاد. ولی حداقل سه نکته هست که به نظرم ارزش آفرینی از بحث درباره اخلاق اجتماعی رو ناممکن میکنه:
معیار ارزش و ضد ارزش در موارد عام معلوم هست ولی در مواردی که چالش برانگیزه، معیار تعیین ارزش یک مورد اخلاقی گنگ و وابسته به فرد هست.
ما به عنوان بحث کننده ها، تحت اثر این فرآیند هستیم. اگر در جمع بیرون از اینجا تجربه بحث با آدمها (که لزوما سطح پائینی هم ندارن) رو داشته باشید میفهمید که هر کسی به دنبال ایراد گرفتن از قسمتی از اخلاق هست که به ضرر خودش تمام شده و دیدگاه کلی نگر در این مورد نیست. در هم تنیدگی مسائل اجتماعی باعث میشه که بدون یک تغییر کلی، تغییرات جزئی حتی ممکنه نتایجی خلاف انتظار به بار بیاره.
همانطور که از مفهوم پیداست، اعمال نتایج (حتی اگه حاصل بشه) نیازمند حرکت جمعی هست و با این حرف موافق نیستم که
در حالی که در مورد تکنولوژی هم نتایج به طور جزئی قابل اعمال هست، هم حرکت فردی میتونه موثر باشه!
در نهایت اینکه اگر به بهبود بحث اخلاق اجتماعی علاقه داشته باشیم (که خودم خیلی بیشتر از تکنولوژی علاقه دارم)، در همین محیط، به عنوان یک محیط اجتماعی، میتونیم در طولانی مدت سعی کنیم نمونه ای عملی برای ارائه به اجتماع بسازیم و این خیلی بهتر از بحث چند روزه در این باره هست.
خیلی دقیق و جالب گفتن . @yousef .
من هم به شخصه خیلی بحث راجع به اخلاق و شکایت از اخلاق های اجتماعی که به ضرر من تموم شده رو دوست دارم و اول میخواستم به اخلاق رای بدم منتها در تایید حرفای دوستمون واقعا این مهم از حوصله یه میز گرد چند روزه خارجه و میشه در طول حیات پادپرس راجع بهش تو مسائل مختلف به طور مفصل بحث کرد .
مورد دیگه ای هم که وجود داره اینه که اخلاق یه جامعه خیلی وابسته به تکنولوژی هست که به اون جامعه وارد میشه نمونش تلفن های هوشمند که با ورودشون به ایران ادبیات چت رومی و مالتی تسکینگ رو به فرهنگ ما تزریق کردن .
آسیب شناسی و برسی این که ایران از نظر تکنولوژی تو چه نقطه ای هست ؟ تو چه حوزه هایی مصرف کننده هست و تو کدوم ها تولید کننده ، شاید بتونه حداقل بخشی از رفتار های اجتماعی رو که از تکنولوژی تاثیر میگیرن ریشه یابی کنه .
موضوع اخلاق اجتماعی بخش زیادی از توجه منو وقتی تو اجتماع هستم به خودش اختصاص میده.
رفتارهای مردم در خیابان، برخوردهای مردم در محیط های کاری، اخلاقیات در محیط مجازی یا حتی رفتارهای مردم در مهمانی های خانوادگی و خیلی چیزای دیگه داره عوض میشه ولی بیشتر مردم در حال مشاهده یا همگام شدن با درست و نادرستش هستن. و دقیقا به همین خاطر:
دوست دارم در جایی مثل اینجا (که سعی میشه دید آدما باز باشه) راجع به این موضوع بحث هایی شکل بگیره و تحلیل های شخصیمو از مشاهده اخلاق اجتماعی جامعه ام به واقعیت نزدیک کنم.
این سوالا خوبن و احساس میکنم میزگرد داره از همین الان شروع میشه
حیفه اینجا سرش بحث شه چون ممکنه لابلای بحث سر نظرسنجی گم بشه، پیشنهاد میکنم برا هر کدوم یه موضوع جدید بسازی (مثلا دو تا موضوع) تا یا الان یا در زمان میزگردی راجع به تکنولوژی در معرض بحث قرار بگیرن.
فکر میکنم اکثر آدمهائی که اینجا هستن یکی از دغدغه های اصلی و انگیزه حضورشون به همین مسائل برمیگرده. ولی علیرغم این اهمیت، به نظرم بهتره مباحث اخلاق اجتماعی بین آدمهای اینجا پخته بشه تا اینکه در نوآ در معرض چالش عمومی قرار بگیره. دلیل اصلی اینه که با توجه به اهمیت بالا و حساسیت زیادی که در این مباحث هست، شرکت کننده ها در بحث باید از نظر توانائی مسئله سنجی و مباحثه در سطح قابل قبولی قرار داشته باشن وگرنه بحثهای بیشتر به جنجال کشیده میشه. پیشنهاد میکنم طرح این موضوع به صورت چالش هفتگی باشه تا از خرد فردی پادپرسیها استفاده بشه.
هرچند کاملا موافق بحران اخلاق اجتماعی هستم ولی فکر میکنم مسئله ای نیست که بشه به طور مستقیم باهاش برخورد کرد. باید حرکت برمبنای پیدا کردن ریشه های به ظاهر غیرمرتبط ولی فعال این مسائل بره وگرنه دردی دوا نمیشه و فقط صورت مسئله پاک میشه. توی چالشهای هفتگی به نظرم میشه روی پیدا کردن این ریشه ها تمرکز کرد و به تدریج برای اونها برنامه نوآ گذاشت.
یکی از اخلاق‌هایی که دوست دارم شخصا تو اجتماع ببینم، صدای بلندتر جامعه هست. از اینکه خیلی وقت‌ها جرات نمیکنم نظرم رو راجع به حرف‌های معقول بروز بدم و یا از گفتگو فرار میکنم، آزرده‌م. و الان رو بهترین فرصت برای تمرین این اخلاق می‌بینم.
در این نظرسنجی، هدف مقایسه‌ی اخلاق و تکنولوژی نیست، بلکه انتخاب موضوعی متناسب، برای یک گفتگوی یک هفته‌ای است. برای همین، از دوستانی که به اخلاق رای دادن، دعوت میکنم نظرشون رو راجع به گزاره‌ی زیر مطرح کنن:
خوب شاید موضوع تکنولوژی به اندازه اخلاق به نظرم ملموس نیومده یا حس کردم تخصصی هست، یا گستردست، مثلا شاید حرفی برای گفتن نمیافتم و یا مثلا نیازهای ذهنی و روانی اکنون یا کوتاه مدت من رو برطرف نمی کرد، یا حس کردم نتیجه خروجی بحث، اثر فردی یا اجتماعی حتی در ابعاد خود بحث کنندگان ایجاد نمی کرد.
اتفاقا این مورد رو من هم حس کردم و از الان یه کم ذوق دارم که قراره اطلاعاتم در این زمینه بره بالا! مخصوصا که از فضای علوم‌پایه هم خارج شدم و دور و برم آدمایی هستن که حداقل دانششون در این زمینه‌ها خیلی بیشتر از منه!
برای اثر فردی یا اجتماعی تکنولوژی و اخلاق، دو جور میشه نگاه کرد: من شخصا فکر میکنم/دیدم وقتی در پادپرس راجع به هدررفت آب حرف می‌زنم، حواسم موقع مصرف آب بیشتر جمع میشه! برای همین اثرات فردی بحثهای پادپرس رو قبول دارم. ولی در مقیاس بزرگتر و اگه بخوایم به اخلاق اجتماعی فکر کنیم، نیاز به حرکت جمعی هست.
جور دوم نگاه، مشابه نگاه یوسف هست که در مورد سوم این پاسخ اشاره کردن: نگاه عملگرایانه. یعنی تا وقتی حواس جمعی افراد به عمل تبدیل نشده، ارزش به حساب نیاد. اگه بخوایم این طور نگاه کنیم، در تکنولوژی قابلیت ارزش آفرینی بیشتری وجود داره تا در اخلاق، در زمان کوتاه.
به تکنولوژی رای دادم چون مساله رو قابلِ حل و خوش-تعریف-تر می دونم.
در واقع فکر کنم کلا یه اعتقاد شخصی دارم؛ اینکه از یک منظر مساله های حل-نشده دو دسته اند. دسته ی اول، اونایی هستن که چون کسانی با روش های مناسب و صرف وقت کافی سراغشون نرفتن، حل نشدن. دسته ی دوم، اونایی هستن که هنوز دوره ی حلِ شون فرا نرسیده!
یک نمونه از علم تجربی به عنوان مثالی از دسته ی دوم میارم. فرض کنید در زمان قبل از کشف ساختار اتمی/مولکولی ماده، سعی کنید بفهمید که تبدیل مایع به بخار چه طور اتفاق می افته.
به نظرم می رسه که به خصوص در زمینه ی علوم انسانی مسائلی از دسته دوم زیادن که از نشانه هاش می تونم به تشتت و گوناگونی فراوان نظریه های مختلف اشاره کنم که بسیاری اوقات معیاری هم برای ارزیابی اون ها وجود نداره. درست مثل کسی که بدون اطلاع از ساختاری اتمی ماده سعی می کنه حدس هایی در مورد علت فرآیند تبخیر آب بزنه. البته این به معنی کنار گذاشتن این طور مسائل نیست، اتفاقا خوبه که هر از گاهی پرسیده بشن، در موردشون فکر بشه و ذهن های مختلف با اون ها کشتی بگیره. اما شاید ترجیح من برای سبک نوآ اینه که مساله ای مطرح بشه که در نهایت بتونم تصور کنم راهکاری عملی براش پیدا خواهد شد از طریق نوآوری جمعی.
یه مشکل رأی ندادن تا آخرین وقت ممکن، اینه که ممکنه دیگه انگیزه ای برای رأی دادن نداشته باشی، خوب نتایج نشون میده که یکی از دو موضوع، پیشتازه و به احتمال زیاد، رأی میاره.
حالا این شفافیت که قبل از اعلام نتیجه، آمار و رأی افراد معلوم باشه خوبه یا بد؟
اصلا بحثی که مطرح کردم، به نظرتون مهمه؟
.
.
و از الان یه کم ذوق دارم که قراره اطلاعاتم در این زمینه بره بالا! مخصوصا که از فضای علوم‌پایه هم خارج شدم و دور و برم آدمایی هستن که حداقل دانششون در این زمینه‌ها خیلی بیشتر از منه!