توی ذهن خودم، رئیس هم جایگاه بالاتری برای خودش قایل میشه هم تصمیمات رو به تنهایی میگیره. رهبر، جایگاه خودش رو معمولا میاره پایین ولی تصمیمات رو همچنان در اختیار خودش داره. مدیر برعکس، جایگاه رو حفظ میکنه ولی تصمیمات رو به طور گروهی اتخاذ میکنه. ذهنیت من درسته؟؟
در ارتباط با موضوع رهبر با رئیس چه فرقی دارن؟
رهبر یه گروه معمولا مجذوب بقیه گروه هست و بطور طبیعی انتخاب میشه و به نوعی صدای درونی و نقطه وحدت هست. رهبر خود واقعیشه و همین حرفهاش رو موثر میکنه . بر خلاف مدیر که ممکنه اینطور انتخاب نشه و صرفا یه مقام بالاتر باشه مدیر همون طور که گفتی دوست داره جایگاهش حفظ شه ولی رهبر نگران این نیست چون هدفش این نیست
رئیس حالت جبارانه و خودمحور داره و صرفا تصمیم گیرنده است. به همین دلیل دایره وسیعی رو شامل میشه از رئیس اداره تا رئیس یک کارتل مواد مخدر یا مافیا.
مدیر روی 5 حوزه مطرح مدیریت فعالیت میکنه از قبیل سازمان‌دهی ، برنامه‌ریزی ، کنترل و نظارت ، انگیزش و رهبری ، و هماهنگی. به مراتب مدیر از رئیس بهتر فعالیت میکنه و تمام تلاشش اینکه به اهداف مورد نظر سازمانی برسه به همین دلیل از اهرم‌های قدرتی استفاده میکنه مثل قدرت تنبیه ، پاداش ، سرکوب و …
اما رهبر در عالی‌ترین سطح هدایت یک سازمان قرار میگیره. رهبر کاری میکنه که پیروان و کارکنان با 80-90% توانایی خودشون کار کنند (درحالی که همان کار رو میشه با 20% تواناییها تکمیل کرد) در نتیجه همیشه دستاوردهای بیشتری نسبت به اهداف تعیین شده داره و از طرفی به دلیل نفوذ و محبوبیت بالا نیازی به استفاده جدی از ابزار کنترلی نداره. از او به یک اشاره ، از کارکنان به سر دویدن.
حالا ممکنه سبک مدیریت‌ها فرق کنه ولی شخصی که بتونه انگیزش بالایی در کارکنان و پیروانش ایجاد کنه و آنان را به سمت اهداف مورد نظر با تلاش بالا سوق دهد ، رهبر است. گاهی اوقات این رهبر مثل گاندی به نظرات دیگران توجه داره و نوعی کار تیمی انجام میدهد ؛ و گاهی این رهبر مانند هیتلر از سبک مدیریتی دیکتاتوری _ استبدادی استفاده میکند و باز به نتایج مورد نظر میرسد (یا شخصی مثل استیو جابز که در نیمه اول موفقیت‌های کاریش سبک استبدادی داشت ولی در نیمه پایانی زندگیش رفته رفته به سمت مدیریت مشارکتی حرکت کرد)
رهبر همون رئیسه اما رئیس نمیتونه رهبر باشه
همین به ذهنم رسید
توی یه کتاب مدیریتی درباره ش خوندم که مدیریت یه سمت ه و لزوما قدرت و نفوذ رو همراهش نداره
ولی رهبر قدرت واقعی داره. وقتی حرفی میزنه بقیه بهش گوش میدن و نیازی به سمت نداره
تا جایی که فهمیدم رهبر جایگاه بالاتری از دوتای دیگه داره. بعد رییس هست و بعد مدیر. البته باید توجه کنیم که تعاریف یکی نیست در این حوزه!
در مجموعه های کوچیک مثل استارتاپ ها ممکنه یکی دو نفر هر سه نقش رو بازی کنن!
مدیر معمولا باید یک برنامه ی بالادستی رو اجرا کنه و از پس کار بر بیاد. رییس اختیارات بیشتری داره میتونه روش کار خودشو تعیین و به مجموعه ابلاغ کنه ولی بازم به یه بالادستی که حتی ممکنه خودش باشه و یا مثلا سهام داران یه شرکت باشن پاسخگو هست.
وظیفه ی رهبر به طور کلی میشه گفت اینه که به هر روشی که میتونه اهداف رو تببین میکنه و مجموعه رو از انحراف حفظ میکنه. به کسی جز خودش پاسخگو نیست در حالی که هیچکس به اندازه ی خودش خودشو بازخواست نمیکنه. میتونه مشورت بگیره اما همیشه صددرصد مسئولیت با خودش هست. مدیر و رییس در نهایت یه بخش بزرگ از مجموعه هستن ولی رهبر روح حاکم بر کل مجموعه هست.
در یک جایی دیدم که بجای رهبری از فرایند رهبری صحبت شد که به نظرم کاملترین چیزی بوده که در این باره شنیدم. یعنی هر جزیی از مجموعه که توی وظایف رهبری مثل تبیین اهداف یه سازمان نقش ایفا کنه، در فرایند رهبری شرکت کرده و مجموعه ای بهتر رهبری میشه که فرایند رهبری در اون بهتر اتفاق بیفته.
سلسه‌مراتب هستن و رهبر هم خیلی بالاتر از رئیس و مدیره.
مدیر کارش اداره‌اس ولی رئیس کارش ریاسته و رهبر هدایت.
مثلا توی رستوران مدیر مسئول اداره‌ی اونجاست ولی باید به رئیس رستوران جواب پس بده
رهبر هم معمولا در مواردی وجود داره که بحث ایدئولوژی مطرح باشه.