این بحث صرفا بر پایه مشاهدات است و هیچ مطالعهای از طرف من در این باره صورت نگرفته است.
با چند مثال بحث را باز میکنم:
افغانستان سالهاست در جنگ و درگیری گرفتار شده است. اما جالب آنجاست که بخشهایی از این کشور که در مناطق خوش آب و هوا و نزدیک منابع آب بوده است در امان ماندهاند. برای نمونه ولایت بدخشان در افغانستان یکی از این بخشهاست.
در عراق هم سالهاست که شاهد جنگ و خونریزی هستیم. جالب آن که درگیریها بیشتر در مناطقی با اقلیم بیابانی و خشک بوده است و گروههای تندرو بیشتر در این مناطق ظهور کردهاند. در طرف مقابل اقلیم کردستان عراق همیشه یک سرزمین امن و آرام بوده است.
کشور ترکیه هرگز مشکل آب شیرین نداشته است. همبستگی اجتماعی و توسعه یافتگی این منطقه به نسبت کشورهای همسایه جالب توجه است.
مناطق مرکزی کشور سوریه بیشتر بیابانی است و تا همین ماه پیش در کنترل نیروهای افراطی بود. هنوز هم داعش در مناطق بیابانی حضور دارد.
کشورهای خشک آفریقا هم همیشه شاهد جنگ و درگیری بودهاند. برای مثال سودان، چاد، سومالی و اخیرا مصر که با تروریستها میجنگند. سایر کشورهای پر آب آفریقایی اگرچه فقیر هستند اما چنین درگیریهایی درونشان دیده نمیشود. حتی کشوری مانند لیبی با وجود داشتن منابع نفتی شاهد گروههای افراطی بوده است. لیبی هم یک کشور خشک است.
کشورهایی مانند ارمنستان، تاجیکستان، آذربایجان و هند، اگر چه فقیر هستند اما هرگز جنگهایی مثل افغانستان، عراق و سوریه نداشتهاند.
یک مشاهده هم از داخل ایران دارم. مردمان مناطق کویری خشنتر و جدیتر هستند. در عوض مردمان شمال و شمال غرب ایران به مراتب ملایمتر و آرامتر هستند.
آیا شما هم چنین مشاهداتی داشتهاید؟ فکر میکنید وجود آب آرامش به وجود میآورد؟ آیا یکی از ریشههای افراطیگری را خشکسالی میدانید؟
مشاهده و برداشت جالبی بود! من مشاهده مربوط به منطقه کویری رو تایید/تکرار میکنم. مشهدیم و ده سال مشهد بودم و ده سال زنجان، دوستان شمالی زیادی هم داشتم (زیاد > بیست نفر مثلا). مردمان خراسان سخت کوش تر، جدی تر، و مقداری هم خشن تر از مردمان زنجان و یا دوستان شمالیم بودن (به طور اماری منظور هست و نه موردهای فردی).
یه توجیه برا خودم این شکلی بود که خب مردم خراسان مثلا نسبت به مردم شمال، لازمه زحمت بیشتری برای به دست آوردن منابع و محصولات مختلف بکشن. مثلا اگه میخوان تو باغچه شون ریحون و نعنا داشته باشن، علاوه بر کاشتن این سبزی ها لازمه به طور مرتب بهش آب بدن. ولی مردم شمال به دلیل منابع بیشتری که در دسترس دارن، خیالشون راحت تره و … .
به نظرم تا حدودی درسته؛ البته تو کشورهای فقیر آب تو خلق و خوشون موثره ولی تو کشورهای پیشرفته نه
مثال نقض هم هست مثلا همین خوزستان با وجود پرآبی مردمانی زودجوش در عین مهربانی و مهمان نوازی داره پس میشه بگیم اگر آب باشه و آب و هوا هم مهربان باشه ( آلودگی نباشه و هوا معتدل باشه ) مردم عموما مهربان ترند.
کاملا درسته
مارکس درباره این موضوع در یکی از کتابهایش نوشته است. (منبع)
او میگفت چون آب در خاورمیانه محدود است، در نزدیکی منابع آب یکسری دولتهایی تشکیل میشوند تا با کنترل این آبها بتوانند قدرت رو به دست بگیرند.
برای همین دیکتاتوری و استبداد تو این مناطق شکل میگیره و این قضیه به دنبال خودش فساد هم میاره.
تو اروپا هر کسی بخواد هر جایی می تونه بره و زندگی کنه ولی مثلا تو مصر مردم باید نزدیک رود نیل باشند.
آب و هوای گرم و نبود آب مردم رو عصبانی میکنه و اصلا مجالی برای فکر کردن و درست زندگی کردن بهشون نمیده. این مردم فقط باید زنده باشند نه اینکه زندگی کنند.
کلا میگفت عقب افتادگی و مشکلاتی که دارند بخاطر نبود آب و کمبود منابع هست.