یادمه 10- 12 سال پیش ویکی پدیای انگلیسی تازه داشت شکل می گرفت و اون موقع هنوز محتوای زیادی داخلش نبود. بعد از گذشت این مدت، الان به یک دایرة المعارف بزرگ تبدیل شده و نیاز اولیه به اطلاعات رو به سرعت برطرف می کنه هر چند نقص ها و کمبودهای خودش رو داره.
چه طور ویکی پدیای انگلیسی این قدر سریع پیشرفت کرد و به روزرسانی شد؟
آیا بیشتر مطالب از طریق کاربرهای آزاد اضافه شده ؟
آیا میشه حرکتی مشابه برای بهبود ویکی پدیای فارسی ایجاد کرد طوری که به یک دایرة المعارف برای فارسی زبان ها تبدیل بشه؟
6 پسندیده
اول این که زبان انگلیسی توسط خیلی‌ها در سراسر جهان استفاده میشه. برای مثال خیلی از مقاله‌های انگلیسی در ویکی پدیا توسط آلمانی‌ها نوشته شده. حتی خیلی از مقاله‌های انگلیسی در مورد ایران توسط خود ایرانی‌ها به زبان انگلیسی نوشته شده.
دوم این که دانشجوها در اروپا دغدغه‌های مالی ندارند و وقت اضافه خیلی زیادی دارند. برای مثال یکی از همکارانم روزانه یک ساعت به جواب دادن سوال‌های مردم در سایت‌های مختلف مشغول است و به راحتی به کارهای خودش هم می‌رسد.
نمیشه انتظار داشت که ویکی‌پدیای فارسی با سرعت ویکی‌پدیای انگلیسی رشد کنه اما یک چیزهایی به رشدش کمک می‌کنه. اول این بدونیم در چه شاخه‌هایی می‌خواهیم گسترشش بدیم. من فکر میکنم خیلی خوبه که ویکی پدیای فارسی در راستایی گسترش پیدا کنه که کاملا مختص فرهنگ، تاریخ و جغرافیای ایران، افغانستان و تاجیکستان باشه. گسترش دادن ویکی‌پدیای فارسی در مورد علوم شاید خیلی مفید نباشه چرا که هر دانشجویی میتونه با مراجعه با ویکی پدیای انگلیسی نیازهاش رو برطرف کنه.
7 پسندیده
اطلاعات مفید در زمینه ویکی پدیا
خوبه سری به تاریخچه ی ویکیپدیا بزنین:
و همین طور تعداد مقالات ویکی پدیا به زبان های مختلف، زبان دوم به نظر میرسه زبان مردمان فیلیپین باشه!
و در نهایت توزیع جغرافیایی افراد مشارکت کننده در زبان های مختلف (که فارسی رو هم شامل میشه):
ایده ی رشد مقالات بومی ویکی پدیا در راستای مختص اون کشور، پیشنهاد جالبی هست و میشه براش از طریق دانشجوهای رشته های مرتبط برنامه ریزی کرد.
###پرسش
شما به چه مشکلی برخوردید که نیاز به رشد ویکی پدیای فارسی رو حس کردین؟
6 پسندیده
نیاز به ویکی پدیای فارسی رو بیشتر از همه برای دو گروه حس می کنم:
کودکان و افراد عامی جامعه
در مورد کودکان و رده های سنی پایین، امروزه که دسترسی به اینترنت وجود داره به نظرم وجود یه دایرة المعارف جامع آنلاین که همیشه امکان به روزرسانی داره، می تونه یه فرصت خوب باشه. مثلا در مورد خودم یادمه که در زمان کودکی خیلی وقت ها در گفتگوهای جدی بزرگسالانه به اصطلاحاتی بر می خوردم که متوجه نمی شدم. یا دونستن تاریخچه ی بعضی پدیده ها و یا اطلاع از ماهیت و ویژگی های برخی مواد برام جالب بود. خیلی خوب بود اگه اون موقع می تونستم بدون دردسر به راحتی به یه اطلاعات اولیه دسترسی پیدا کنم.
در مورد عموم افراد هم به نظرم این نیاز وجود داره. منظورم از فرد عامی کسی هست که در غیر ِ رشته ی تخصصیش نیازمند کسب دانش و اطلاعات هست. مثلا فیزیک نخونده اما دوست داره بدونه هاوکینگ کیه، یا اقتصاد نخونده ولی دوست داره فرق بین رانت و اختلاس و پولشویی رو متوجه بشه. برای چنین کسی حتی اگر زبان انگلیسی رو در حد متوسط هم بلد باشه، مطالعه و فهم مطالبی خارج از حوزه ی تخصصش به انگلیسی سخته یا با مقاومت زیادی همراهه.
کُنج کاوی
جالب بود که بعد از انگلیسی، زبان سِبوانو (زبان بومی مردم فیلیپین) با اختلاف کمی پرمقاله ترین زبان در ویکی محسوب میشه. چیزی که خیلی جالبتره اینکه تعداد کاربرها به زبان سبوانو، چیزی به اندازه سه مرتبه بزرگی از کابرهای انگلیسی زبان کمتره!! چه طور شد که گویشورهای این زبان، تونستن چنین حجم بالایی مقاله در ویکی پدیا به زبان خودشون تولید کنند؟
4 پسندیده
اتفاقا در نمودار دیگری در همون لینک بالا نشون داده که بیست درصد تولید کنندگان ویکی پدیا افراد زیر ۱۸ سال هستن!
و این میتونه برای اصل سوال هم مفید باشه:
###ایده
در مدارس و در درس‌های مشخصی (حوزه های مشخص، مثل تاریخ یا جغرافیا) معلم ها به صورت پروژه ای از دانش آموزها بخوان که محتوای ویکی پدیا رو تکمیل کنن. این پروژه ها میتونه تیمی باشه، و تیم ها به صورت چرخشی پروژه های هم رو ویرایش کنن.
###نمونه مشابه
مشابه این کار رو یک تیم مدیریت پروژه به رهبری آقای خرمی راد دو-سه سال پیش پیگیر بودن. این پروژه به شکست انجامید، ولی حتما تجربیاتی دارن که بتونه برای یک حرکت جمعی دانش آموزی الهام بخش باشه.
آدرس ویکی تخصصی مدیریت پروژه (که الان پایین هست): http://pmwiki.ir
3 پسندیده
من راستش وقتی داده های زبانی رو دیدم به نسبت برام تعجب برانگیز بود. چون فکر میکردم فارسی خیلی کمتر باشه. همون جوری که @Ali_Shakeri گفت باید به این نکته هم توجه کرد که ما در ایران سعی کردیم زبان علمی تخصصی مون انگلیسی باشه. به همین خاطر من فکر میکنم برای قیاس باید ضریب مثلا 2 رو ضرب کرد و بعد با انگلیسی مقایسه کرد.
یه چیزی که ممکنه موثر باشه، رسم الخط متفاوت ماست که به نحوی با عربی نزدیک و هنوز هم تایپ با اون خیلی ساده نیست.
1 پسندیده
تجربه:
من سه بار تلاش کردم در ویکی پدیا بنویسم اما ابزارش خیلی راحت نبود برام. و بیشتر هم تلاش نکردم.
گاهی وقتها ابزار هم خوب طراحی نمیشه …
4 پسندیده
###تجربه
در دو روز اخیر تلاش کردیم اطلاعات پادپُرس را به عنوان یک نهاد تجاری در حال توسعه در ویکی پدیا مستند کنیم. اتفاقی که افتاده این بوده که تا کنون هر دو بار تحت عنوان «مقاله ی تبلیغاتی» اطلاعات درج شده در این سایت، پاک شده. تلاش کردیم با ویراستاران ویکی پدیا تماس بگیریم و چیزی که نصیبمان شده یک لینک از مقاله ای است که در آن خیلی واضح نوشته:
«باید بین مقاله‌های تبلیغاتی و مقاله‌های نوشته شده در مورد نهادهای تجاری تفاوت قائل شد.»
و راه تعامل دیگری با ویراستاران یا ادمین های قسمت فارسی ویکی پدیا وجود ندارد.
فکر میکنم یه دلیل دیگری که ویکی پدیای فارسی رشد نکرده این هست که راه های تعامل با مدیران آن در قسمت های فارسی زبان ضعیف است، اگه بسته نباشه!
به عبارتی، افرادی مسئولیت خدمات انسان محور رو به عهده گرفتن که شاید زیاد حوصله ی انسان ها و تعامل با ایشان را ندارن و اهل استدلال کردن و باز کردن دلایل کارهاشان نیستن.
البته شاید نحوه ی استفاده مان از ویکی پدیا درست نبوده و ویکی پدیا واقعا جایی برای مستندسازی اطلاعات عمومی افراد، شرکت‌ها، و یا اتفاق ها نیست. ولی بارها خودم از اطلاعات ویکی پدیای انگلیسی، برای شرکت های کوچک و بزرگ بهره بردم و تازه کلی هم حال کردم که افراد شرکت ها حاضر شدن وقت بذارن و اطلاعات شرکتتون رو در دسترس عام قرار بدن.
5 پسندیده
نمی شه با ویراستاران خارجی ویکی پدیا صحبت کنین؟ یا اصلا اول صفحه ی انگلیسی ایجاد کنین و وقتی این صفحه اسپم شناخته نشد، اون وقت شاید به راحتی بتونین ترجمه ی فارسیش رو قرار بدید؟
1 پسندیده
اخیرا حرکت جالبی دیدم که توصیف خبرش رو میتونین اینجا بخونین:
یه حرکت داوطلبانه که در خلالش ۱۳۲ ویکیپدین، مقاله هایی راجع به هنرمندهای خانم در ویکی پدیا اضافه کردن. ظرف ۷ ساعت در این ماراتون، ۲۷۴۰۰ کلمه در قالب ویرایش در ۱۶۸ مقاله اضافه شده. و در ضمن ۱۰ هنرمند جدید نیز به مجموعه مقاله های ویکی پدیا اضافه شده.
ضمن اینکه چنین حرکتی در همون زمان در سایر جاهای دنیا هم برگزار شده که نتیجه ش اضافه شدن مقاله درباره ۶۵۰۰ هنرمند توسط ۲۵۰۰ شرکت کننده (در ۲۰۰ نقطه ی دنیا) بوده:
خروجی قابل توجهی هست.
4 پسندیده
تا حدی فکر می کنم شبکه رشد (roshd.ir) برای ایرانی ها مناسب باشه البته این سایت چندان فکر کنم شناخته شده نیست.
یادمه یه‌سال دانشجوهای درس ریاضی عمومی یا یه‌چیزی شبیه به این، دقیق خاطرم نیست، به عنوان تمرین اومده بودن و صفحات مربوطه به ریاضی رو ترجمه و تکمیل و ویرایش می‌کردند، اون موقع از استادشون خیلی خوش‌ام اومد، اگر کار این‌شکلی دوباره انجام بشه خیلی عالی میشه. قطعاً خیلی از اون افراد، جذب ویکیپدیا می‌شن و کارشون رو ادامه میدن.
3 پسندیده
آن مقالات رو گویشوران سبوانو تولید نکردند. تقریبا تمام آنها را یک ربات ساخته و این شکلی هستند:
«هامبورگ یک شهر است.» همین و تمام
«طوطی ماکائو یک حیوان است»
البته شاید نزدیک به نیمی از مقالات ویکی پدیای فارسی هم ساخته رباتها هستند.
2 پسندیده
تجربه من برای همکاری در گسترش ویکیپدیا فارسی این بود که اول باید با ادمین‌هایی که اجازه حذف مطالبت رو دارن رفیق بشی. وگرنه مثل من مقالاتت یکی در میون به بهانه‌های گوناگون حذف می‌شن. در حالی که مشابه اونها به راحتی در ویکی پدیا منتشر شدن و کسی هم کاری به کارشون نداره.
مگر اینکه بخواهید صرفا به ترجمه مقالات انگلیسی به فارسی بپردازین که جذابیت چندانی برای من نداشت.
2 پسندیده
تقریبا تجربه و مشاهده مشابهی داشتم که درش ارتباط و گفتگوی جمعی به سمت ارتباط خصوصی سوق داده میشد و یه حالت انحصارگرایی از طرف ادمین های برتر برقرار بود. البته خودم هم بی تجربگی کردم و به جای اینکه بحثم رو در قهوه خانه ویکیپدیا که یه جای عمومی هست ادامه بدم تو تله ی ارتباط ایمیلی و انحصاری افتادم.
پ.ن. و البته حتی بحث های تو قهوه خانه هم از پاک شدن در امان نبود.
3 پسندیده
من از طریق توییتر برخی مدیران رو پیدا کردم و با اونها هم صحبت کردم. اما گروهی دگم و بسته و بی منطق هستند که مرغ شون یک پا داره و متاسفانه سیستم جوری شده که هرچی اینها دلشون خواست، درسته. یعنی اینکه ارتباط باهاشون هم چندان فایده ای نداره
2 پسندیده
خواستم بپرسم ویکی‌پدیای فارسی دست کیاست؟ این گروهی که می‌فرمایید آیا یک سری اشخاص حقوقی مشخص هستن؟
1 پسندیده
خیر. تعدادی از کاربران قدیم ویکی پدیا هستند که بخاطر فعالیت زیادشون در تولید و ویرایش محتوای ویکیپدیا تونستن به رتبه مدیر برسن. روالی تقریبا شبیه بادپرس که هر چه فعالیت بیشتری داشته باشی، نشانهای بیشتری می‌گیری. بعلاوه اینکه کسانی به یه حدی از امتیاز و اعتبار تو سیستم برسن می‌تونن برای ادمین شدن کاندید بشن و کاربران ویکیپدیا فارسی تو فرصت مشخصی بهشون رای میدن. که البته به علت عدم آگاهی عمومی، تبدیل شدن به یک گروه کوچک دوستانه که خودشون به خودشون رای میدن و همدیگه رو انتخاب می‌کنن.
2 پسندیده
من فکر میکنم نیاز به دانش زبان انگلیسی داریم تا بحث رو در متای ویکیپدیا و بخش مدیریت کل ویکیپدیا دنبال کنیم و ازشون راه حل بخوایم. چون با این ساختار ویکیپدیا احتمالا در برخی زبانهای دیگه با فرهنگ مشابه ما رخ داده و اونجا راه حلی براش ارائه میدن.
2 پسندیده