براساس مقایسه سود و زیانی که ساخت سد میتونه داشته باشه، فرض کنیم در آینده ای نزدیک سدسازی منسوخ میشه. ولی تا همون موقع هم سدهای بسیار زیادی تو دنیا ساخته شدن. قاعدتاً بعد از یه مدتی هزینه ی نگهداری این سدها زیادتر میشه و حفظش حتی از لحاظ اقتصادی هم موجب ضرره. این سدها قراره چجوری تخریب بشن؟
بعد از تخریبشون چه اتفاقی برای محیط زیست منطقه میوفته؟ یعنی با تخریبشون دوباره به محیط زیست منطقه شوک وارد نمیشه؟
درباره اینکه سدها چه ضررهای دارن صحبت شد جسارت می کنم توضیه مختصری خدمت تون ارائه می کنم.
جالبه بدونید حدود دو سه دهه است که در کشورهای پیشرفته دنیا دیگه سدی بالای 10 الی 15 متر ساخته نشده. جالبته بدونید از دهه هشتاد به بعد در ایالات متحده به تدریج سدهای زیادی تخریب شدند. بیشتر در کشورهای در حال توسعه است که سدسازی همچنان به عنوان یک عمل توسعه و پیشرفت قلمداد میشه در حالی که در شرایط کشور ما نه تنها توسعه ای صحیح بلکه توسعه ای رو به فقر است. توسعه در جهت تخریب محیط زیست و حتی سو مصرف منابع آب موجود.
سدها مهمان های ناخوانده یک زیست بوم و یک منطقه هستند. درختان و پوشش گیاهی بسیاری را از بین می برند. مسیر طبیعی رودخانه ها را بهم می زنند. زیست بوم های وابسته رو نابود می کنند. دریاچه های طبیعی و تالاب ها رو خشک می کنن.
آبی که در یک منطقه جمع میشه یک آب راکده که موجب تولید گاز متان در سطح گسترده میشه و خودش جزو گازهای گلخانه ای هست که می تونه باعث گرم تر شدن زمین و بهم خوردن تعادل آب و هوایی باشه.
سدها آب های سطحی هستند که به خصوص در کشور ما به شدت در معرض تبخیر قرار دارند. آب بسیاری بدین وسیله از دسترس خارج میشه.سدها به لحاظ مسائل امنیتی و پدافندی هم به شدت آسیب پذیر هستند. تخریب اون ها هنگام جنگ و آلودگی آب ها توسط دشمن می تونه صدمات بدی رو به مصرف کنندگان و مردم برسونند.
باید به دنبال راه های جایگزین باشیم. مثلا یکی از راه ها که مطالعات و اجرای اون در نقاطی از جهان انجام شده جایگزین کردن سدهای زیرزمینیه که خیلی از آسیب های سدهای موجود رو نداره.
به یاد بیاوریم که پدران ما چگونه با استفاده از قنات ها به صورت کاملا مقتصدانه و با احترام به تمام محیط زیست و موجوداتش هم کشاورزی خودشون رو داشتند و هم آبشون به خوبی تامین می شد. اما ما همه چیز رو بهم زدیم و حریصانه شروع کردیم به خالی کردن آب های زیرزمینی و سدسازی و … که همه شون آینده بحرانی و دشواری رو روبروی ما قرار دادن. آینده آبی نامعلومی که زندگی آیندگان ما رو به خطر انداخته.
