توی موضوع “برای تولید برق چه میزان آب مصرف می‌شود؟” چیزی ندیدم که رفرنسی باشه برای اینکه در ایران سالانه 27 کیلومتر مکعب آب از منابع زیرزمینی برای تولید برق استخراج می شه. توی دو مقاله رفرنس داده شده در اون موضوع هیچ جا نام ایران رو ندیدم.
به همین سادگی نمی شه گفت که فائو در آماری که برای استخراج آب داده در حدود 30 درصد خطا داشته.
ممنون برای دقت نظر.
در این مقاله میزان آب مصرفی برا تولید انرژی، رو بین کشورهای مختلف مقایسه کرده و آمار دقیق تری از ایران در دست داده. ایران جز ده کشور برتر در میزان آب مصرفی برای تولید انرژی هست (کشور پر مصرف). در عین حال میزان مصرفش یک دهم آمریکا گزارش شده.
Map 1. Total water consumption for energy production (WCEP) 2008.
و اگه داده ی قبلی رو به جای سی کیلومتر مکعب آب مصرفی در نیروگاه ها بذاریم سه کیلومترمکعب (که با عددهای مقاله جدید همخونی داره)، به نظر میرسه آمار یک درصدی مصرف آب (consumption) در بخش نیرو نهایتا بتونه به سه درصد افزایش پیدا کنه نه بیشتر! 
و نکته ای که اینجا هنوز داره من رو اذیت میکنه این هست که امار گزارش شده به فائو، مربوط به استخراج هست و نه مصرف! یعنی withdrawal و نه consumption.
پ.ن. :
امشب (28 مهر 96) در برنامه «تمام قد» از رادیو تهران، کاوه مدنی مهمان برنامه بود و درباره خودش و مسأله آب ایران صحبت می کرد.
یک نکته خیلی مهم از حرف هاش برداشت کردم که نگاهم رو تغییر داد.
صحبت بر سر مصرف 90 درصدی آب در بخش کشاورزی و 6-7 درصدی در بخش شهری بود و اینکه این یک اشتباهه که فکر کنیم چون 90% آب در بخش کشاورزی مصرف میشه پس صرفه جویی در بخش شهری بی فایده است!
اینطور که آقای مدنی گفت هر بخشی از کشور دارای منابع آبی خودش هست و تهران رو مثال زد که از همه منابع آبی در دسترس اش برای تامین آب شرب استفاده کرده و منابع بیشتری نداره پس حتما باید به مدیریت تقاضا و صرفه جویی در بخش آب شرب هم توجه بشه.
اما نکته دیگه در مورد هزینه آب شرب و آب کشاورزی هست که هزینه تمام شده آب شرب در شهرها بسیار بیشتر از آب کشاورزی هست، پس این هم دلیل دیگه ای که لازمه در بخش شهری به مدیریت مصرف آب توجه ویژه ای بکنیم.
تو صحبت هایی که از کاوه مدنی می شنیدم اتفاقا به این موضوع که در واقع یه غلط رایج هست اشاره کرد.
ایشون می گفت هندوانه کمتر از گندم آب بره اما چون ظاهر این میوه تپل و آبدار هست همه فکر می کنند، هندوانه خیلی آب بره در حالیکه هندوانه همه آبی که صرفش میشه در خودش ذخیره میکنه اما مثلا گندم اینطور نیست.
تولید یک کیلوگرم گندم 1300 لیتر آب میبره در حالی که تولید یک کیلوگرم هندوانه 500 لیتر.
در شکل زیر می تونید مصرف آب محصولات مختلف کشاورزی رو مقایسه کنید.
این اعداد رو قبلن دیدم و یه چیزایی نظرم رو جلب کرد.
یکیش توجه به این نکته که مثلن گندم در کجا کشت میشه
و چه میزان از این آب مورد نیازش از طریق باران تامین میشه.
چه میزان از این آب به منابع بر میگرده!!!
و چیز های دیگه
تولید یک کیلوگرم گندم 1300 لیتر آب میبره در حالی که تولید یک کیلوگرم هندوانه 500 لیتر
در پاسخ به این دیدگاه من عرض کنم که اون 1300 لیتر هم اگر درست باشه برای گندم ، نیازی به استفاده از سیستم ابیاری نیست ، باران و برف ابیاریش میکنن!!!
ولی کل 500 لیتر اب هندوانه را باید یا از چاه بیرون بکشیم یا از چشمه و رود و… ، درصورتی که اگر این 500 لیتر اب بسته بندی بشه و به شهرهای مرکزی و کم اب ایران برده بشه خیلی به نفع تره چون دیگه لازم نیست برای هر لیتر اب اشامیدنی 1000 تومن بدن بلکه ارزون تر به حق خودشون که استفاده از اب اشامیدنی سالمه میرسن.
500 لیتر اب زیرزمینی و شرب قابل دسترس خرج یک کیلو هندوانه میشه که با کیلویی 1000 تومن میاد بازار و دوهفته بعدش میره زیر 500 تومن ، .
به نظر من ما باید محصول متناسب با شرایط اب و هوایی را در هراستان بکاریم و قبل از این کار و در نظر گرفتن میزان مصرف ابش به فروشش و بازار داخلی و خارجیش هم فکر کنیم .
جدول کاملی از میزان آب مصرف شده برای تولید محصولات مختلف در این مقاله وجود داره. این که یک محصول چه میزان آب سبز، آبی و خاکستری مصرف میکنه هم خیلی مهمه که در مقاله همه این‌ها به تفکیک ارایه شده.
سیب‌زمینی (۱۹۰ لیتر آب سبز به ازای هر کیلو) در این میان خیلی محصول استراتژیکی هست که ما ایرانی‌ها ازش غافل موندیم 
همینطور اسفناج، گوجه و هویج همگی سبزیجاتی هستند که در حدود ۱۰۰ لیتر به ازای هر کیلوگرم آب سبز مصرف می‌کنند.
هندوانه اتفاقا آب زیادی نیاز نداره. مشکل وقتی به وجود میاد که هندوانه را در یک منطقه خشک بکاریم.
اما کشور ما در سودای خودکفایی در تولید گندم هست و همه سطح زیرکشت گندم در ایران دیم نیست.
همین خودکفایی بزرگترین ضربه رو به ما زده. خودکفایی به چه قیمتی؟!به نظر من یک کشور نباید دغدغه ش خودکفایی در هر عرصه ای باشه و در هیچکدوم به جایی نرسه.
درسته هندوانه آب زیاد نمی خواد. در دهات ما (سبزوار) بارندگی حدود 170 میلی متر سالیانه است، ولی هندوانه دیم می کارند؛ فقط برای استفاده از تخمه اش (تخمه ژاپنی) ولی میوه اش هم خوب و خوشمزه است.
ولی در همین دهات ما به خاطر کم آبی رو به کاشت درخت پسته کرده اند که خیلی درآمد خوبی دارد و بسیار مقاوم به کم آبی (قابلیت کاشت دیم حتی در مناطق کم باران) و بسیار مقاوم برای زمین های شور. خیلی از فقیران الان در دهات ما (چاهک) و بقیه روستاهای این بخش (خوشاب) با همین کار پولدار شده اند.
کاش می تونستم یه مستند از این موضوع تهیه کنم تا ترویج داده بشه این کار.
باید کاشت پسته و زعفران و هندوانه تخمه ژاپنی و محصولاتی از این دست ترویج داده بشه.
به نظر شما برای طرح موضوع به کدوم مسئول مراجعه کنم؟
دو-سه تا منبع خبری و عددی هست که بد نیست در این موضوع مستند شه:
آمار و ارقام نشون میده که هنوز هم محصولات پر مصرف در استان‌های خشک در حال کشت هستند (آمارنامه کشاورزی سال زراعی ۹۵-۱۳۹۴ ). جالب اینه که مسئولان اصفهانی هنوز هم اصرار دارند که باید برنج بکارند (منبع۱، منبع۲).
چیزی که من از منبع ۱ متوجه شدم اینه:
زمین های کشاورزی حاشیه زاینده رود (که ملک شخصی هستند) با استناد به قانون حفظ کاربری (سال ۷۴)، اجازه ندارند تغییر کاربری بدهند و باید زمین کشاورزی باقی بمانند.
کشاورزان برای تولید برنج تحت فشار هستند (به دلیل مصرف بالای آب)، و در صورت جایگزینی محصول برنج با یک محصول دیگه، مابه التفاوت آن را بصورت اعتبار (از طرف دولت) و حق آبه جدا می خواهند
سئوال: چرا؟ چون سود تولید برنج از محصولات دیگه بیشتره؟ یا اینکه بخاطر تولید برنج صرفاً حق آبه بیشتری بگیرند؟
نتیجه: کشاورزان هم از ساخت ویلا و هم از کاشت برنج در زمین های کشاورزی خود منع می شوند.
سئوال: آیا این باعث ورشکستگی کشاورزان می شود؟ در این صورت، برای جبران این ورشکستگی چه کاری می شه کرد؟
در منبع ۲ اومده:
“اصفهان - عضو خبرگان کشاورزی اصفهان گفت: امکان حذف برنج کاری در اصفهان به لحاظ اقتصادی
و سابقه تاریخی آن در استان، وجود ندارد.”
سئوال: سابقه تاریخی یعنی چی؟ چرا بخاطر سابقه تاریخی، یک سنت (در صورت غلط بودن) نباید عوض بشود؟
“بصیری با اشاره به اینکه در مسئله برنج مغلطه شده است، افزود: اثبات شده که نقش برنجکاری به ویژه در شهرستان لنجان و فلاورجان در خشکی زاینده رود در حد صفر بوده است.”
سئوال: اثبات این مسئله کجاست؟ می شه به اطلاعات و آمار رسمی دست پیدا کرد؟
“وی با اینکه خشکی رودخانه منشا بیرونی دارد و ارتباطی به کشاورزی در حوضه زاینده رود ندارد، تصریح کرد: انحراف افکار عمومی از عوامل خشکی زاینده رود با مطرح کردن کشت برنج و غیره کار درستی نیست هر چند در این سالها تنها با این ابزار، قوای کشاورزی را ضعیف کردند.”
سئوال:
من به شخصه تجربه كشت هر دو اين محصولات رو داشتم و به اين صورته
هندوانه
هشتاد روزه به ثمر ميرسه و در چهل روز اول نياز به دو آبياري داره و بعد از چهل روز بسته به نوع زمين تا ثمر دهي ١٥ وعده ابياري نياز داره و البته خرج يك هكتار هندوانه چيزي حدود ١٥ ميليون در مياد
گندم
معمولا بسته به اولين بارش هاي پاييزي بين آذر تا دي ماه كاشته ميشه و اواخر ارديبهشت برداشت ميشه
بسته به ميزان بارش حدود ١٠ تا بيست وعده آبياري ميشه
خرج كشت يك هكتار گندم كمتر از دو ميليون تومن در مياد
چرا اين همه تبليغات عليه هندوانه هست؟؟؟؟
چون جزو محصولات كشاورزي مورد نياز كشور نيست
تا حالا ديديد بگن ما در توليد هندوانه به خودكفايي رسيديم؟
ولي هر روزه صحبت خودكفايي توليد گندم ميشه و اصلا سود و زيان كشاورز مورد توجه نيست
مصرف كننده اصلي هندوانه كشورهاي عربي بودند و چند سالي هست كه فصل برداشت هندوانه مرز بسته ميشه و جلوي صادرات كشور گرفته ميشه( البته به جز ژن برتري ها)
و از طرفي خيلي از كشورهاي عربي ديگه محصولات كشاورزي ايران رو نميخرن
در سه سال اخير كشت هندوانه فقط ضرر ده بوده در صورتي كه قبلا هر هكتار بيست ميليون به بالا سود اور بود
چرا تبليغات عليه كشت ذرت نميشه
ذرت چيزي حدود سي تا چهل وعده ابياري ميشه
ولي از اونجا كه مورد نياز مرغداري ها ميباشد نياز داخلي زيادي داره
ولي به صرفه تر واردات اين محصوله
در تمام این بحث‌ها باید دقت کنیم که ارزش غذایی یک محصول را فراموش نکنیم. اگرچه هندوانه آب کمتری نسبت به گندم نیاز دارد، اما ارزش غذایی‌اش با گندم قابل قیاس نیست.
